Geenstijl

Elke beweging heeft zijn eigen 'gekkies'. Die duiken altijd op in tijden van crisis. Zo werden we door de aardbeving in Japan weer eens getrakteerd op 'religekkies' (zie hier en hier voor mooie voorbeelden). Heb ook erg gelachen om de einde-der-tijden-rapportage van de EO over the watchmen of the night. Ook de 'milieugekkies' zijn door Fukushima weer wakker geworden. Verbod op terrasverwarmers en alle auto's in Amsterdam elektrisch. En het kon niet uitblijven. De financiële wereld heeft nu ook zijn eigen 'bankgekkies'. Gekkies houden ervan de werkelijkheid ernstig te versimpelen. Dus ook bij de banken. En dan mag ik het weer gaan uitleggen.

Het buzzwoord van de bankgekkies is het 'fractioneel bankieren'. Het begon allemaal met de film "Zeitgeist". Een paar maanden geleden heb ik in Amsterdam de wereldpremière bijgewoond en mocht toen in discussie met de zaal. Nou, dat heb ik geweten. Fractioneel bankieren is volgens de bankgekkies pure alchemie. Banken maken geld uit niets. Gratis geld en de winsten vloeien in de zakken van de bankiers. En het is allemaal de schuld van de vrije markt, ontstaan door Reagan in jaren '70. Het is een complot van de 'hoge heren'. Onzinnige paniekzaaierij. Banken worden niet voor niets geldscheppende instellingen genoemd en dat zijn ze al sinds 1492. De Italiaanse bank Monte dei Paschie di Siena (bestaat nog!) zag dat het mogelijk was meer krediet te verstrekken dan er aan spaargeld toevertrouwd was; wel met 2 voorwaarden (1) geen 'echt, tastbaar' geld meer (zoals gouden munten) en (2) spaarders moeten vertrouwen hebben in de bank. Zonder vertrouwen geen spaargeld, zonder spaargeld geen krediet, zonder krediet geen groei. We hebben veel te danken aan de uitvinding van het girale, virtuele geld. Sterker nog, we hebben er onze welvaart aan te danken. Theoretisch kan een bank heel ver gaan met geld scheppen. Echter krediet geven is risicovol en elke econoom weet dat het verlies op de hoofdsom niet gecompenseerd wordt door te ontvangen rente. Individuele banken gaan daarom zeker niet tot-het-gaatje met geldcreatie (zie hier). Maar het vlees is zwak en dat weten Centrale Banken. Zij eisen daarom óók eigen vermogen. En daar is het misgegaan. Centrale Bankiers met zwakke knieën hebben de teugels te ver laten vieren. Het eigen vermogen is gedaald tot een waanzinnige 2%. En dan vervolgens toestaan dat banken niet failliet konden gaan; dom, heel dom. "Bazel III" is daarom een stap(je) in de goede richting (zie hier). Geldcreatie hoort bij bankieren en is noodzakelijk om groei te realiseren. Dat kunnen we niet zeggen van de geldpersmachine die in de VS staat en FED heet. Zie deze beangstigende grafiek. Een overheid die geld produceert, dáár moet je als burger echt voor uitkijken. De Amerikaanse overheid kan niet failliet, toch? Of wel? Deze week werden de eerste haarscheurtjes zichtbaar. Kredietbeoordelaar S&P zette de VS op een waarschuwingslijst. En de brief van Minister van Financiën Geithner spreekt boekdelen. Wie zich over een mogelijk faillissement van de VS druk maakt, is zeker geen 'gekkie'. www.bank.blog.nl www.pfverhaar.nl @peterverhaar