Loopgravenoorlog! Ronald Plasterk vs Boele Staal
Had ik mij nog zo voorgenomen geen aandacht meer te geven aan de bonusdiscussie. Genoeg over geschreven, dacht ik. De 'Maginotlinie' is gegraven; verbale bommen en granaten vliegen over en weer. Maar ruziënde PvdA-bonzen, een curieuze brief van het hoofd bankenlobby, Boele Staal,en een bonusrelletje bij autoverhuurbedrijf Leaseplan en het is weer bal. En het lijkt alsof de tijden van Joop den Uyl weer terug zijn. Het grootkapitalisme staat recht tegenover de politiek, de media en het volk. Even 'Andere Tijden' : in 1976 sloegen negen multinationals alarm met 'de brief van de negen' en vroegen Den Uyl te stoppen met herverdelen en weer aandacht te hebben voor geld verdienen. Na de oliecrisis verarmde Nederland, het bedrijfsleven was bijna failliet. De banken leden gigantische verliezen op kredieten. De overheid verleende op grote schaal staatssteun aan bedrijven.
Eh, wel 1 heel klein verschilletje. Nederland is nu schatrijk met een netto vermogen (na hypotheekschuld) van 967 miljard. Dat was in de tijd van Ome Joop wel anders. Maar de brief van Staal aan de fractievoorzitters (niet de financiële woordvoerders) ademt helemaal de sfeer van 1976. Lees mee: 'ons land staat voor zware financieringsopgaven'; 'de toekomst van de banken en ons land zijn onlosmakelijk verbonden', 'door toon debat in negatieve spiraal'.
Maar Plasterk, die met verve de oude rol van Marijnissen speelt, maar dan in duur maatpak, roept dat 'het volk de broekriem moet aantrekken', terwijl de bankbazen zich miljoenen toe-eigenen. De demagogie is terug. Kamer én Kabinet (Bos & PvdA) hebben destijds de Code Banken goedgekeurd, ja ook gij Plasterk. En RABO, geen staatssteun, mag nu plots wel bonussen uitkeren van 30% (zie minuut 30.00). Hoezo 30%? zou 41,5% ook mogen? En hoe glibberig probeerden Plasterk en Timmermans (ook PvdA; luister hier) de steun aan onbehoorlijke bonus-motie van PVV weg te praten. Scheepbouwer van KPN (óók bij P&W) zei het treffend: afspraak=afspraak. Ironisch is dat zijn miljoenenbonus nu minder commotie geeft (dat was toen anders).
Maar Staal (D66) kan er ook wat van. Juist hij had de ethische kaart kunnen en moeten spelen. Gemiste kans, maar dat zijn we van hem gewend. Toch heeft zijn brief positieve kanten. De discussie zou moeten gaan over de rol van banken, want 'volk en media' heeft daar interessante gedachten over. RABO 'moet' de hypotheekrente verlagen, maar natuurlijk wél spaarrente verhogen; banken 'moeten' voorzichtiger worden, maar wél meer startersleningen verstrekken en natuurlijk geen 'eigen geld' vragen. Banken moeten eigen vermogen vergroten, maar zonder winst te maken. Banken moeten 'nutsfunctie' vervullen, maar dat moet natuurlijk wel voor niets.
Meer concurrentie tussen banken lijkt mij de oplossing. Helaas is Staal van de Nederlandse Vereniging van Grote Banken. Banken als Friesland Bank, Van Lanschot, BinckBank, ASN en Triodos zouden zich per direct moeten afmelden. En de politiek kan zo weer een Rijkspostspaarbank oprichten; in 1976 kwam overheidsbank NIB tot leven. Maar dan krijg je ook de service en het productenpakket van deze ambtenarenbank. En ik kan het tarievenpakket van deze bank nu al voor u uittekenen.
Een loopgravenoorlog leidt bij beide partijen tot grote verliezen. Lijkt mij niet verstandig. Het is tijd dat het rijke Nederland haar knopen gaat tellen.
lees mijn blog over banken, brokers en beurzen
www.bank.blog.nl
www.pfverhaar.nl
@peterverhaar