Boris van der Ham: files zijn onoplosbaar
En daar is ie weer: Boris van der Ham. Het was de laatste tijd wat stil rondom om onze columnist hier op GeenStijl, maar dat had alles te maken met de spectaculaire zetelwinst die D66 door de opiniepeilers wordt toegedicht. Boris en Alexander zijn daarom naarstig op zoek naar goede kandidaat-Kamerleden, want dit kabinet lijkt haar langste tijd te hebben gehad. Zojuist plofte er echter weer een column in onze mailbox. Lijdend voorwerp: de files. Want files zijn hot! Iedere, zichzelf respecterende partij belooft nu de files te gaan aanpakken. Behalve D66. Om maar eens een groot denker te citeren: "Files kun je niet oplossen, die horen erbij..."Files zijn hot!
Vandaag start de SP met een actie tegen invoering van de kilometerheffing. Die kilometerheffing is volgens hen namelijk niet de oplossing voor het fileprobleem. De SP-ers pakken als vanouds uit met radiospotjes, een bijpassende website en billboards langs de snelweg. Hun alternatieve oplossing: flexibele werktijden en openbaar vervoer. Ook de VVD heeft de files herontdekt. Na eerst hartgrondig vóórstander te zijn geweest van de kilometerheffing, zijn ze nu opeens hartgrondig tègenstander. Hun campagne tegen files omvat een kekke website en veel ronkende teksten ('Laat de minister weten dat u het niet langer PIKT!'). Hun oplossing: meer asfalt. Ook Rita Verdonk en Wilders hebben 'de strijd' aangebonden met de files, waarbij Verdonk verklaart ze zelfs geheel op te kunnen lossen.
Files zijn terecht 'n populair onderwerp. Ze zijn vies, duur en irritant. Politiek is het ook slim. De oorzaken van files zijn zo complex dat geen één oplossing voldoende is. Deskundigen stellen dat je eigenlijk álle maatregelen tegelijk moet nemen. Dus: én wegen verbreden, én meer openbaar vervoer, én de kilometerheffing invoeren, én de werktijden variëren. In dat rijtje zit er altijd wel iets wat je niet aanstaat. Daar kan je dan weer campagne tegen voeren. En zo struikelt de discussie verder. De filebestrijding lijkt daarmee een onuitputtelijke bron van politieke profilering.
In het filedebat lijkt er maar één onderwerp taboe. Naast asfalt, kilometerheffing, meer OV en flexibele arbeidstijden, is er volgens de deskundigen nòg een element erg belangrijk. Namelijk: Hoogbouw. Op dit moment wonen Nederlanders gewoon te ver uit elkaar; Zelfs onze steden zijn relatief dun bevolkt. Vier van de vijf woningzoekenden wil een huisje met een tuin, en nog steeds wordt er keurig voor die behoefte gebouwd. Daardoor wonen we te verspreid, zitten we noodgedwongen te ver van 't werk af, en groeit het autoverkeer. Openbaar vervoer is voor dit soort bewoners geen alternatief, want de loopafstanden tot een bus, tram of metrohalte zijn net iets te groot en het OV komt niet vaak genoeg. Met hoogbouw is dit goed op te vangen: als mensen dicht bij elkaar wonen, wordt het rendabeler om fijnmaziger en vaker OV te laten rijden (kijk naar Londen en New York), en ook het wegverkeer naar bedrijven kan dan korter.
Klinkt interessant, en logisch. Maar wie gaat de mutsen, websites en buttons te maken om dit cruciale onderdeel van filebestrijding uit te venten? Ik zie de billboards al: "File-moe? Offer uw tuintje op!" Om eerlijk te zijn, zie ik het niet gebeuren. Het wordt dus maar wat behelpen de komende jaren, met die files. Dotje asfalt erbij, toefje OV, maar voor het héle noodzakelijke pakket gunt niemand elkaar een meerderheid. Het meest eerlijk en praktisch was dan toch de uitspraak van wijlen Pim Fortuyn. Hij zei: "De files kan ik niet oplossen, die horen erbij." Misschien moet die tekst dan maar op het billboard.
Boris van der Ham