Geenstijl

Op internet is een filmpje opgedoken van een BUK-transport in Oekraïne. De opnamen zouden op 17 juli 2014 gemaakt zijn op een weg ten oosten van Donetsk, en dat sluit weer keurig aan op bevindingen van MH17-onderzoekers. Nou. Poeh poeh. Nieuwe beelden bovenop beelden die al bestonden en waarop al diverse conclusies zijn gebaseerd. Terwijl er nog een enorme (Hof)vijver vol niet onderzochte onderste stenen ligt dicht te slibben. Gelukkig is daar Pieter Omtzigt. Zodra de kuitenbijter van de christendemocraten een half uur over heeft, ratelen de vragen door zijn hoofd. Geef 'm nog een half uur, en d'r liggen pardoes weer 40 Kamervragen over MH17 op het bureau van de MinPres. Na de breek staan ze integraal te lezen, maar we zetten d'r een korte inleiding boven. Want Hoe Zat Het Ook Alweer, met die radarbeelden (ontbrekend), de vervolgingsstrategie (niet-bestaand), antwoorden op vragen van nabestaanden (nooit gegeven) en de ICAO-regels (niet nageleefd)? Welnu, zo:

Ontbrekende radarbeelden 'Waarom onderneemt Nederland nog steeds geen actie op de radarbeelden?', vraagt Omtzigt zich af. Niemand geeft primaire radarbeelden vrij. Rusland zegt ze te hebben vernietigd (illegaal), Oekraïne beweert ze niet te hebben (ongeloofwaardig) en de Amerikanen zeggen helemaal niks. Het gevolg van het ontbreken van de beelden, is niet alleen dat Kiev (nota bene een partner in het internationale onderzoeksteam) een verdachte blijft in de kwestie, maar ook dat complottheorieën blijven rondzingen. De BBC ontkrachtte er een aantal, maar negeert daarbij verklaringen van ooggetuigen die de BBC zelf afnam. Ook het spoor van de raket zou zichtbaar moeten zijn op radarbeelden, bleek uit verklaringen van experts tijdens de MH17 hoorzittingen in januari (1, 2). Wat is er nou écht gebeurd? "Met ruwe primaire radar van Rusland of Oekraïne was het nu duidelijk geweest", constateert Omtzigt op twitter. De vraag blijft dus: Waarom blijven die beelden achterwege?

Rusland en de ICAO-regels De Russen toonden binnen enkele dagen na de aanslag op MH17 videobeelden van radarbeelden, waarbij ze de suggestie wekken (cq de claim maken) dat er een ander toestel bij MH17 vloog. Hun originele beelden hebben ze echter gewist, zeggen ze nu. Dat is tegen de internationale regels van het ICAO. De Nederlandse regering noemde eerst die regels 'niet duidelijk', maar uit het rapport van de Onderzoeksraad voor de VVD (OVV) blijkt dat Nederland bij ICAO heeft gecheckt of de Russen de beelden hadden moeten bewaren. Ja, zei ICAO, dat hadden ze. Nederland kan dus een kansrijke klacht indienen bij de Russen - maar verzuimt dat. Waarom?

Joint Investigation Team In het JIT zit ook Oekraïne. JIT-leden hebben vetorecht op onderzoeksconclusies (!). Ook zijn de onderlinge afspraken geheim. Niemand weet dus welke informatie landen (lees: Oekraïne) geheim mogen houden en wat ze moeten delen. Oekraïne is een verdachte in het MH17-onderzoek, maar beslist wel mee over (de conclusies van) het onderzoek. Waarom?

Vervolging van de daders Opa Opstelten beloofde eind 2014 (!), vlak voor zijn vertrek val als minister, dat het kabinet met een vervolgingsstrategie zou komen. Die is er anderhalf jaar later nog steeds niet. Waarom?

Vragen van nabestaanden Diverse families van nabestaanden lopen met grote vragen. Zo groot, dat ze eigen 'onderzoeksmissies' en werkgroepen waarheidsvinding hebben opgericht. Ook juridische wegen worden mogelijk bewandeld om Rutte tot meer openheid van het angstvallig gesloten dossier te dwingen. Maar tot dusver leverde het allemaal niets op. Nabestaande Thomas Schansman schreef naar Mark Rutte, John Kerry, Petro Poroshenko en Vladimir Poetin. Allemaal zwegen ze. Waarom?

Er komt al maanden geen MH17 info vrij. Geen Kamerbrieven. WOB termijnen @pieterkleinrtl weer gemist en rechtbank stelt uitspraak weer uit..

— Pieter Omtzigt (@PieterOmtzigt) May 12, 2016

Kamervragen van het lid Omtzigt aan de Minister-President, de staatssecretaris van I&M en de minister van Veiligheid en Justitie over de radargegevens van de OVV, de non-disclosure clausules in het JIT MH17 verdrag, het archief over de MH17 en de brieven van nabestaanden.

1. Herinnert u zich dat in het OVV rapport de OVV stelde dat:
- Rusland geen radargegevens verstrekt heeft, maar slechts schermafbeeldingen?
- Staten volgens ICAO annex 11 verplicht zijn surveillancedata van primaire en secundaire radarsystemen vast te leggen en 30 dagen te bewaren en in geval van een ongeval voor een langere periode en totdat duidelijk is dat ze niet meer nodig zijn?
- Rusland beweerde dat er geen verplichting was om dat te doen als het ongeval buiten het grondgebied van Rusland plaatsvond?
- Rusland hier de ICAO niet over geïnformeerd had?
- Rusland volgens de ICAO regels verplicht was om de primaire en secundaire radargegevens te bewaren in dit geval?
(pagraaf 2.9.5 van het OVV rapport over de MH17 crash)


2. Herinnert u zich dat u in het plenaire debat over de radargegevens van de MH17 (plenair debat op 4 februari 2016) gezegd heeft: “Uit het OVV-onderzoek valt echter af te leiden dat er verschil van inzicht kan ontstaan over hoe de huidige plicht uit Annex 11 om radargegevens te bewaren, dient te worden geïnterpreteerd”?

3. Heeft de OVV opheldering gevraagd aan ICAO over de interpretatie van de bewaarplicht van radargegevens in Annex 11? Zo ja, wanneer, en kunt u dat antwoord aan de Kamer doen toekomen? (bron, bijlage V van het OVV rapport, pag 2: “ICAO was consulted on this matter and concurs with the Dutch Safety Board’s positon”)

4. Indien u niet weet of de OVV opheldering gevraagd heeft, wilt u dit dan nagaan bij de OVV en terug rapporteren, omdat dit nogal van belang is voor de internationale actie die Nederland onderneemt om Annex 11 van ICAO op dit punt te veranderen?

5. Klopt het dat nu blijkt dat ICAO het met de OVV eens is, dat Rusland de ruwe primaire radar gegevens had moeten bewaren onder het ICAO verdrag, de kans groot is dat een Nederland een geschillen procedure bij de Raad van ICAO (artikel 84 van Verdrag inzake de internationale burgerluchtvaart, Chicago, 1944 – Tractatenblad 2010, nr. 259) op dit punt zou winnen?

6. Herinnert u zich dat u bij het debat gesteld heeft in het kader wat er moet gebeuren voordat een geschillenprocedure gestart kan worden dat “Als de OVV een probleem heeft met een bepaald land om de gevraagde informatie te krijgen, moet hij dat eerst bij ons melden.”?

7. Heeft de OVV op enig moment bij de regering gemeld dat zij een probleem heeft om gevraagde informatie – zoals bijvoorbeeld radargegevens – te verkrijgen? Zo ja, kunt u dan de details van elke melding aan de Kamer doen toekomen?

8. Welke verzoeken heeft het OM gedaan om hulp bij het verkrijgen van de radarbeelden en welke steun heeft u het OM verleend?

9. Heeft u kennis genomen van het feit dat in het OVV rapport staat: “De Oekraïense civiele primaire radarstations in het gebied functioneerden op het moment van de crash niet vanwege periodiek onderhoud. Ook de militaire primaire radarstations waren niet operationeel” (pag. 40 van het OVV rapport, paragraaf 2.9.5.2)

10. Heeft u kennis genomen van het feit dat Oekraïne en de Russische federatie op deel A van het onderzoek (oorzaak van de crash) 17 pagina’s opmerkingen leveren, maar dat Oekraïne geen enkele opmerking maakt over deze passage over de radarstations die in onderhoud zouden zijn en dus deze passage als waar accepteert? (bijlage V van het OVV rapport, “Consultations Part A: causes of the crash”)

11. Heeft u kennis genomen van het verslag van de hoorzitting over MH17 in de Tweede Kamer waar radarexpert Van Genderen verklaarde dat tenminste drie radarstations in Oekraïne de MH17 en de raket hadden kunnen waarnemen en dat als geen van drieën werkt, dat geen planmatig opgezet onderhoudsschema kan zijn. (bron: kamerstuk 33997, nr. 68)

12. Heeft u kennis genomen van het statement van de Oekraïense ambassadeur in Nederland dat “De eerste radar was vernietigd, de tweede was in onderhoud en de derde had geen bereik” (bron), een statement dat hij officieel had afgestemd met zijn regering omdat hij voormalig onderminister Schulmeister hiermee corrigeerde? (voetnoot: hij lijkt te refereren naar de lange afstandsradars in Artyomovsk, Tsjoegoejev en Dnjepopetrovsk)

13. Deelt u de mening dat het statement in het OVV rapport “De Oekraïense civiele primaire radarstations in het gebied functioneerden op het moment van de crash niet vanwege periodiek onderhoud” en het statement “De eerste radar was vernietigd, de tweede was in onderhoud en de derde had geen bereik” niet allebei tegelijk waar kunnen zijn?

14. Als beide statements allebei tegelijk waar kunnen zijn, hoe kunnen dan meerdere radarstations in periodiek onderhoud zijn volgens de OVV, terwijl er volgens de ambassadeur maar één in periodiek onderhoud was?

15. Gaat de Nederlandse regering opheldering vragen aan de regering van Oekraïne welk van deze twee statements nu waar is? Zo nee, waarom niet?

16. Is de Nederlandse regering bereid om zich te vergewissen of de onderzoekers van de OVV en OM toegang hadden en hebben tot de authentieke elektronische logboeken van de primaire radarstations op het vliegveld van Luhansk, de lange-afstandsradar in Artyomovsk en de langeafstandsradar in Tsjoegoejev?

17. Kunt u aangeven welke internationale verdragen er gesloten zijn tussen de landen die deelnemen aan het JIT (Joint Investigation Team) MH17 om dat JIT te laten functioneren?

18. Wanneer is elk van deze verdragen openbaar gemaakt en voorgelegd aan de Staten-Generaal (hetzij openbaar, hetzij vertrouwelijk)?

19. Kunt u de overeenkomsten en verdragen van het JIT doen toekomen aan de Staten-Generaal?

20. Kunt u zeer precies aangeven welke non-disclosure bepalingen in deze verdragen zijn opgenomen en in overeenkomsten? (bron)

21. Is elk land verplicht alle informatie waarover zij beschikt, in het onderzoek in te brengen, inclusief bijvoorbeeld radarbeelden en radarlogboeken, als het JIT daarom vraagt?

22. Kan een deelnemend land blokkeren dat bepaalde informatie van het JIT openbaar wordt? Zo ja, kunt u dan een toelichting geven?

23. Kan een deelnemend land blokkeren dat bepaalde informatie binnen het JIT niet voor het onderzoek gebruikt?

24. Is er in het nationaal archief een archief over de MH17 gevormd, conform de motie 33997, nr. 79?

25. Kunt u een inventaris publiceren met alle stukken die zich in dat archief bevinden?

26. Kunt u aangeven welke delen van die inventaris op welke wijze openbaar zijn en op welke wijze voor Kamerleden zijn in te zien?

27. Kunt u aangeven of u alle emails van deelnemers aan de Interdepartementale Commissie Crisisbeheersing (ICCb), de logboeken, de verslagen, de aanwezigheidsregistratie en andere documenten van deze commissie in zijn geheel zijn ondergebracht zijn in het archief? Zo nee, wanneer zal dan de complete administratie zijn ondergebracht?

28. Kunt u aangeven of u alle emails van deelnemers aan de Ministeriële Commissie Crisisbeheersing (MCCb), de logboeken, de verslagen, de aanwezigheidsregistratie en andere documenten van deze commissie in zijn geheel zijn ondergebracht zijn in het archief? Zo nee, wanneer zal dan de complete administratie zijn ondergebracht?

29. Kunt u aangeven of er stukken uit het MH17 dossier zijn – niet zijnde stukken van het JIT en het lopende strafrechtelijke onderzoek -, die nog niet zijn overgedragen? Zo ja, welke zijn dat en waarom?

30. Heeft u kennis genomen van de brief die secretary of state van de Verenigde Staten, dhr. Kerry aan de nabestaanden geschreven heeft en waarin hij de door hen gestelde vragen over beschikbare radar- en satellietbeelden volledig ontwijkt?

31. Op welke wijze gaat u de nabestaanden helpen om alsnog een antwoord te krijgen van de Amerikaanse regering?

32. Heeft u kennis genomen van het feit dat de nabestaanden op 21 januari 2016 een brief aan president Poroshenko van Oekraïne geschreven hebben over primaire radarbeelden maar nog altijd geen enkel antwoord ontvangen hebben?

33. Op welke wijze gaat u de nabestaanden helpen om een volledig en duidelijk antwoord te krijgen van president Poroshenko?

34. Heeft u kennis genomen van het feit dat de nabestaanden op 21 januari 2016 een brief met de volgende precieze vragen gestuurd hebben aan president Poetin van Rusland: “Please, could you provide answers to our following questions:

Is it correct that Russia recorded but erased the primary radar data?

Are there any back-ups of these data?

Are there alternative possibilities to retrieve the primary radar data from the Russian systems?

Does Russia possess any satellite images that are relevant to the MH17 downing?

Are you willing to investigate all possibilities for retrieving (raw) primary radar data, back ups, and/or satellite data or images and make them available to DSB, the Joint Investigation Team and/or the United Nations?”

35. Heeft u kennis genomen van het Russische antwoord dat niet van de Russische regering kwam en geen antwoord bevatte op deze zeer specifieke vragen?

36. Op welke wijze zult u bevorderen dat de nabestaanden alsnog een antwoord krijgen van de Russische regering of de Russische president op hun zeer specifieke vragen?

37. Kunt u aangeven welke bijeenkomsten er geweest zijn met partnerlanden over het vervolgen van verdachten van het neerhalen van de MH17 en welke standpunten de Nederlandse regering daarin heeft ingebracht?

38. Wanneer kan de Kamer een brief verwachten met de vervolgingsstrategie (die eerder al voor het najaar 2014 beloofd was)?

39. Bent u, de Minister-President, bereid om inzage te geven in het interviewverslag van het interview dat de onderzoekers van WODC/Universiteit Twente met u hebben afgenomen? Indien u daartoe niet bereid bent, kunt u dan uitgebreid uitleggen waarom u op grond van artikel 68 van de grondwet niet verplicht zou zijn deze informatie aan de Staten-Generaal te verschaffen?

40. Kunt u deze vragen een voor een, volledig en binnen de reguliere termijn voor beantwoording van Kamervragen beantwoorden?

Oh ja. Zucht.
Weet je nog, die rechtszaak NOS, Volkskrant en RTL Nieuws inzake zwarte stift MH17? pic.twitter.com/jrHTaUGROH

— pieter klein (@pieterkleinrtl) May 12, 2016