Geenstijl

17 juli 2014. Een nationale tragedie. Eentje die alleen rouw kent maar geen greintje glorie en nergens een silver lining. Een jaar later is er nog geen enkel (officieel) spoor van de dader, blokkeren de Russen een tribunaal en durft MinPres Rutte nog steeds het woord 'aanslag' niet in de mond te nemen. We hebben er een hard hoofd in dat de verantwoordelijken ooit gevonden worden, laat staan dat ze worden veroordeeld. Zo werkt de wereld nou eenmaal. Maar wat we wel met stelligheid kunnen zeggen, is dat onze eigen regering mede debet is aan dat gapende gat in het hart van de rechtvaardigheid. Niet alleen omdat Rutte de aanslag geen aanslag durft te noemen, laat staan dat hij eindelijk eens ferme woorden zou spreken richting Kiev, Moskou en Brussel, maar ook omdat de Nederlandse regering al een jaar lang moedwillig stokken in de spaken van het onderzoek steekt. Leugens, censuur, het verstoppen van documenten, het achterhouden van feiten en VVD vriendjespolitiek tussen OVV en Rutte II vertragen het proces richting de antwoorden waar zo velen op wachten. GeenStijl, RTL Nieuws en Argos Radio waren ongeveer de enige Nederlandse media die zich de schimmige politieke doofpotpatronen aantrokken - en uit elkaar trokken. Maar ondanks talloze onthullingen haalt de regering nog altijd onverschillig de schouders op voor de eigen verantwoordelijkheid. Een nationale schandvlek. En ook dát deel van het verhaal mag gememoreerd worden, één jaar na de aanslag op MH17. OVV: de Onderzoeksraad voor de VVD Allereerst de Onderzoeksraad voor de Veiligheid. Die zijn wettelijk gebonden aan een termijn van 1 jaar om het onderzoek naar een vliegramp af te ronden. Toch roept Rutte al maanden dat het onderzoek pas 'eind van het jaar' afgerond zal zijn. Gek genoeg lekte er deze week - vlak voor de herdenking - wel een concept uit, waarin pro-Rusische rebellen als dader worden aangewezen. Handig moment hoor, dan kunnen "we" onze collectieve onmacht tenminste op de Oekraïense separatisten richten, in plaats van op onze eigen daadkrachtloze regering. Het smaakt als een voorgekookt plannetje van de OVVD, de Onderzoeksraad voor de VVD. In september vorig jaar maakten ze zichzelf al belachelijk door met een 'voorlopig rapport' naar buiten te komen dat volledig thuis in Den Haag was getikt, zonder dat iemand van de OVV ooit op de rampplek was geweest. Later censureerde OVV-baas Tjibbe Joustra (VVD) een zin uit dat onderzoeksrapport, over de door Oekraïne afgekondigde luchtruimbeperkingen in de dagen voor het neerhalen van het MH17. Daarmee hielp hij Ivo Opstelten en zijn overige vrindjes van de VVD, die in de problemen waren gekomen wegens het achterhouden van de Kiev Briefing.

De Kiev Briefing Want wat was er veel schimmigheid rond die zogenaamde Kiev Briefing. Reeds op 14 juli was de Nederlandse regering op de hoogte van de gevaren boven het luchtruim in Oekraïne. Zes ministeries - waaronder Algemene Zaken van Rutte en BuZa van Timmerfrans/Koendersbert - ontvingen de notulen van een bijeenkomst in Kiev waar ambassadeurs van diverse landen op de hoogte werden gesteld van een neergehaalde Antonov van de Oekraïense luchtmacht, die gezien de hoogte waarop hij getroffen was alleen met zwaar geschut geraakt kon zijn. Twee weken eerder, op 30 juni, had Phil Breedlove, de hoogste NAVO-generaal in Europa, ook al zeer duidelijk gewaarschuwd voor de aanwezigheid van zwaar Russisch luchtafweergeschut aan de Oekraïense zijde van de grens. Het kabinet wist dus ruim voor 17 juli van de risico's, maar deed niets met die informatie. In een Algemeen Overleg in februari, in een achterafzaaltje van de Tweede Kamer, werd alles ontkend en weggewuifd. Het document zelf werd - ondanks herhaalde verzoeken van CDA en D66 - niet geopenbaard. In een poging om de roep om openheid te smoren, werd intimidatie van Kamerleden zelfs niet geschuwd door VVD en PvdA. Dat leverde onder andere deze iconische dreigvingerfoto van Han ten Broeke (VVD) en Michiel Servaes (PvdA) op: De kwestie werd nog erger toen duidelijk dat Rutte zelfs had geprobeerd had het document achter te houden voor de OVV. Toen de briefing uiteindelijk via Argos toch boven water kwam, had hij geen keus meer dan de informatie ook aan de OVV te zenden. Het was van een ongekend cynisme hoe de regering de belangen van de nabestaanden al die tijd ondergeschikt maakte aan hun eigen politieke pluchebehoud. GeenStijl maakte een serie video's waarin openlijke leugens uit elkaar worden getrokken, en we stelden een complete tijdlijn op met het verloop van het Kiev Briefing Debacle. Een regering die claimt 'de onderste steen' boven te willen halen, maar zelf iedere vorm van voorkennis en verantwoordelijkheid probeert te doofpotten: lelijker en laffer kan politiek niet worden. MH17 bracht wat dat betreft de ware aard van Rutte II onvoorwaardelijk voor het voetlicht. Het stemmig afgestemde PR-offensief Zelf koos de regering voor spotlights op hele andere zaken: de nationale golf van rouw en emoties. Hoe veel er ook mis gaat in het onderzoek naar MH17, een ding verliep foutloos: de rouwbegeleiding. Zelden zagen we zo'n indrukwekkend vertoon van nationale eenheid als op de dag(en) dat de lijkkisten uit Oekraïne in Eindhoven arriveerden. Kosten noch moeite werden gespaard om de hele wereld een paar keer stil te laten staan, ter eer en nagedachtenis aan de slachtoffers. Toch moet ook daar kritisch naar gekeken durven worden. De repatriëring ging uitermate traag, evenals het verkennen van het rampgebied. Tuurlijk, je loopt niet zomaar een oorlogszone binnen om even een onderzoek te doen, maar zowel de terughoudendheid van de regering als de onwil om een eerlijke stand van zaken te communiceren, maakten het tot in de puntjes georganiseerde PR-offensief tot een façade in een decor van geregisseerde rouw. Want weet u nog wat de regering ondertussen achter de schermen deed? Dagelijkse knipselmappen maken waarin kritische topics en comments op GeenStijl werden geturfd. Nou, schuif dit topic er ook maar tussen. Timmerfrans, de Poirot van de Pathos MinPres Mark speelde zijn rol in het theater van de rouw nog enigszins ingetogen, maar dat was aan toenmalig MinBuZa Timmerfrans natuurlijk niet besteed. Deze theatrale ijdeltuit wierp zich op als Beschermheilige van de Gevallenen, en huilde zich op basis van een feitelijk onjuist lulverhaal over een gestolen ring all the way van de VN Veiligheidsraad naar een Brussels commissariaat. Ook vandaag schmiert hij weer een sterk staaltje emo-kitsch op zijn Facebook. Wat zijn we toch een ongelofelijk goedgelovig land. De Duitse televisie prikte de Minister van Facebookposts en Selfieshots gelukkig nog wel keihard door: De lege vlucht naar voren van Mansveld Tot slot. Stas Mansveld (PvdA) van I&M heeft als "oplossing" voor MH17 het idee van een website geopperd, waarop internationale luchtvaartinstanties, regeringen en nationale veiligheidsdiensten hun informatie over gevaarlijke vliegroutes en luchtruimen gaan delen. Een volstrekt idioot plan, dat enkel méér bureaucratische lagen zal aanbrengen in een bestaand systeem dat van zichzelf al zo stroperig en ongecoördineerd is dat MH17 überhaupt kon gebeuren. Als de Kiev Briefing op 14 juli serieus was opgepikt, en als er adequaat naar de inhoud was gehandeld (bijvoorbeeld door KLM, Schiphol en Malaysia Airlines in te seinen), had MH17 wellicht op 17 juli al een andere route gevlogen - zoals andere maatschappijen óók al deden op basis van bij hen bekende intelligence. Bovendien hebben diverse veiligheidsdiensten al laten weten dat de door hen verzamelde informatie niet per se bedoeld is om (openbaar) te delen. De website van Mansveld is dan ook een typisch politiek oplossing: Rutte II kiest voor de vlucht naar voren in de ijdele hoop een vólgende tragedie te kunnen voorkomen, maar weigert daarbij eerst grondig uit te zoeken hoe déze ramp kon gebeuren. Je eigen verantwoordelijkheid kritisch onder de loep leggen, dat is natuurlijk niet de bedoeling in de PR-gedreven damage control state of mind van het moderne politieke bedrijf, waar de dienstbare moraal der volksvertegenwoordiging om de onderste steen is gewikkeld en in een diepe vijver is gepleurd. Zo zijn we een jaar na MH17 maar heel weinig opgeschoten. Hoewel. Eén ding hebben we wel geleerd: als er een nieuwe MH17 uit de lucht komt vallen, ligt het politieke draaiboek voor het grote draaien, duiken, vingerwijzen en naar voren vluchten al klaar. Inclusief soundtrack: oorverdovende stilte, gemonteerd onder veel theatraal vlagvertoon. Sterkte aan alle nabestaanden. Tweets by @MH17Live