MH17 roundup. Omdat het zaakje STINKT. Het verzoek om openbaring van de Geheime Kiev Notulen over de veiligheid van het luchtruim boven Oost-Oekraïne is inmiddels al drie keer geweigerd door onze regering, omdat het 'diplomatieke verhoudingen zou schaden'. Dat is goedkope onzin, want: 1. Kiev plaatste zélf een verslag van de bijeenkomst op de Oekraïense regeringswebsite; 2. Onder andere de Amerikanen gaven volledige openheid aan hun media over de bijeenkomst, waarin de op 14 juli door zwaar luchtafweergeschut neergeschoten Antonov aan bod kwam, en 3. In het Irak-rapport van de Commissie Davids werden óók diplomatieke notulen geopenbaard in belang van het onderzoek. Oekraïne stopte bovendien onmiddellijk met vliegen boven het gebied nadat de Antonov was neergehaald. Maar niet alleen de raadselachtige notulen blijven geheim, er mag zelfs niet bekend worden welk ministerie, welk departement en/of welke bewindsman er vóór of ná 17 juli - de dag dat MH17 werd neergehaald - beschikking had over de Gewraakte Memo Die Alles Zag. Omtzigt vroeg er donderdag expliciet naar: "Daarnaast wil ik graag weten wanneer dat verslag bij wie is aangekomen en wat er met dat verslag voor 17 juli is gedaan en wie dat verslag na 17 juli gehad heeft" (bron), maar zijn vraag bleef onbeantwoord. Zelfs de Onderzoeksraad voor de Veiligheid (OVV), de thuistikkers die belast zijn met het MH17-onderzoek, heeft in november (toen pas!) een officieel verzoek moeten indienen (PDF) om te vragen welke informatie de Nederlandse overheid al tot haar beschikking had over de veiligheid van het Oekraïense luchtruim. Dat verzoek moest ook nog met een omweg, via de CTIVD (de toezichtclub op de inlichtingendiensten), omdat de OVV zelf maar "beperkt toegang" heeft tot informatie. Wat niet heel handig is, als je onderzoek doet naar De Onderste Steen. Maar gezien de bochten waar de regering-Rutte zich in wringt om informatie in de doofpot te houden, hebben ze in Den Haag duidelijk niet zo'n haast met het naar boven halen van die onderste steen. UPDATE: Nieuwe Kamervragen over de geheime nota, van Bontes/Van Klaveren. Vooral vraag 3 is geinig: "Deelt u de mening dat dit besluit tot geheimhouding speculaties over een doofpotaffaire (pdf) kan voeden en dit te allen tijde moet worden voorkomen?"

Het kabinet heeft nu voor de derde keer geweigerd om memo 14/7 over neerschieten Antonov openbaar te maken. Er is niet eens een brief.

— Pieter Omtzigt (@PieterOmtzigt) January 23, 2015

Nee, Jeanine Hennis heeft niet hoogstpersoonlijk de radarwagen van het BUK-systeem op MH17 afgesteld. Nee, Ivo Opstelten heeft niet hoogstpersoonlijk zijn hand naar de rode knop bewogen waarmee een luchtdoelraket richting MH17 kon worgen gejaagd. Nee, Mark Rutte heeft niet hoogstpersoonlijk de order gegeven om MH17 neer te schieten. Maar de overheid draalt, faalt en rommelt opzichtig in het geven van antwoorden op hele valide vragen. Zoals: waar zijn de notulen van de bijeenkomst in Kiev waar vice-ambassadeur Gerrie Willems werd gewaarschuwd voor de gevaren van zwaar luchtdoelgeschut in het oosten van Oekraïne? De onderste steen komt stukje bij beetje uit het zonnebloemenveld, maar niet dankzij Rutte. Die weigert voor de derde keer openheid te geven op verzoeken van CDA, D66 en De Telegraaf om eerlijk te vertellen wie er zat te slapen. Ons idee: Het is - alwéér - verkiezingstijd en Het Eerlijke Verhaal in de Kiev-notulen zouden wel eens slecht af kunnen stralen op de VVD en de PvdA. En dat is natuurlijk het allerergste...
MinPres 14u45: Tijdens de wekelijkse persco kwam Rutte met een verhaal over de geheimhouding van diplomatiek verkeer. Goeie smoes, Mark! Jammer dat Omtzigt er meteen doorheen prikt...:

Koenders 8/1: "rapportage verspreid" https://t.co/JxezykFks2 Koenders nu: "geen sprake van een echt verslag" http://t.co/8nVjsyJmWi #MH17

— Pieter Omtzigt (@PieterOmtzigt) January 23, 2015

Rapport-Davids maakte cruciale diplomatieke memo gewoon openbaar. Dat weet @MinPres Zie pagina 509: http://t.co/cuGg9SKq9n

— Pieter Omtzigt (@PieterOmtzigt) January 23, 2015

Stukje bij beetje komt de onderste steen van MH17 boven. Niet dankzij Rutte, want de regering geeft ondanks herhaaldelijke verzoeken van Kamer & media zelf geen verslagen vrij, maar dankzij journalistiek onderzoek. Vandaag in het Algemeen Dagblad: "Diplomaten wisten voor ramp MH-17 al van zwaar geschut". Dat is al weer een stapje verder dan het vorige bericht, dat luidde 'Nederland wist dat luchtruim onveilig was'. Maar wel een belangrijk stapje: op 14 juli vertelde de regering van Oekraïne op een bijeenkomst in Kiev aan de aanwezigen dus niet alleen dat er een Antonov op 6,5 kilometer hoogte was neergeschoten, maar ook dat dit met zwaar geschut gebeurd moest zijn. Dat detail was níet door Rutte vrijgegeven in dat luwe avonduurtje op de donderdagavond van de Hebdo-demo's waarop de regering antwoorden op Kamervragen probeerde te begraven. Bij het overleg in Kiev was "een Nederlandse diplomaat" aanwezig, ook dat was al bekend. Maar dat was niet zomaar een zomerstagiair van de Nederlandse ambassade: uit de notulen blijkt nu dat het vice-ambassadeur Gerrie Willems was die Nederland vertegenwoordigde en rapport uitbracht aan de Nederlandse regering. Online verslag is HIER op een Oekraïense overheidswebsite te vinden, de foto's staan DAAR (vice-ambassadeur Willems staat op de bovenste foto, op de rug, in jurkje). De Amerikanen hebben na de bijeenkomst in Kiev wél meteen hun media ingelicht (en dus ook hun luchtvaartmaatschappijen). Dat leidde op 14 juli 2014 tot de kop in New York Times: "Ukraine: Military Plane Shot Down by Rocket." Voor raketgevaar had NAVO-generaal Breedlove twee weken eerder ook al gewaarschuwd. Oekraïne staakte (!!) bovendien al haar militaire vluchten boven het oosten van het land na het neerhalen van de Antonov. Maar Nederland zweeg, drie dagen later regende MH17 in wrakstukken neer op de zonnebloemvelden van Oost-Oekraïne en daarna reden de diepzwarte rouwwagens traag door oneindig laagland. 298 onschuldige passagiers, gedood door een raket. Und sie haben es gewusst, regering Rutte. UPDATE: Pieter Omtzigt vraagt - alwéér - om het gespreksverslag van die bewuste bijeenkomst in Kiev. Rutte weigert het te openbaren.

verzoek CDA: stuur voor morgen gespreksverslag meeting Kiev 14/7 naar de Kamer: werd eerder geweigerd bij Kamervragen en bij journalisten

— Pieter Omtzigt (@PieterOmtzigt) January 22, 2015

MH17 is neergehaald door Russen, of door Oekraïense separatisten die door Russen waren getraind, met Russische high range luchtdoelraketten. Zo veel is zeker. Min of meer. Verder bestaan er alleen maar vragen, vragen, vragen. Op 30 juni was al via de hoogste NAVO-baas in Europa bekend dat er in de regio getraind werd met zwaar Russisch anti-aircaftmateriaal. Waarom vertrouwde Nederland dan op 14 juli nog op de blauwe ogen van de oorlogsregering in Oekraïne? Die vertelde aan een Nederlandse diplomaat dat boven de 10 kilometer alles veilig was. Maar kan het zijn dat Kiev commerciële lijnvluchten als levend schild gebruikte om hun militaire toestellen boven het Oekraïense oorlogsgebied te beschermen? Hoe naïef of nalatig was de Nederlandse regering door KLM en haar luchtvaartpartner Malaysian Airlines niet te waarschuwen? Of nam er simpelweg niemand de telefoon op toen de Nederlandse diplomaat vanuit Kiev probeerde door te bellen dat het oosten van de Oekraïne gevaarlijk vlieggebied was, omdat 14 juli midden in het reces viel en iedereen dacht 'dit komt na de vakantie wel'? Hoe dan ook: de verantwoordelijkheidsvraag ligt op tafel in Den Haag. Vooralsnog worden de nabestaanden van gesloten kastje naar blinde muur gestuurd door Rutte II. GSTV was in de Tweede Kamer kwam middenin de turbulentie tussen enerzijds en anderzijds terecht.

Goed. We gaan de huidige stand van zaken rond de gecombineerde KLM- en Malaysian Airlines vlucht MH17 nog eens nalopen & analyseren. De Nederlandse regering was op 14 juli - 3 dagen voor de aanslag op MH17 - door Kiev op de hoogte gebracht van het feit dat het luchtruim boven het oosten van Oekraïne onveilig was: diezelfde dag nog was er een Antonov van het Oekraïense leger neergehaald. Met die informatie werd NIETS gedaan. Andere landen hadden die intel ook en handelden daar wél naar, zo wisten we al op 23 juli: onder andere British Airways en Air France vlogen met een boog om het opstandige oorlogsgebied heen. Rutte heeft dus de schijn van nalatigheid ernstig tegen zich. Dat gevoel wakkerde hij zelf aan door Kamervragen van CDA/D66 al na een ongehoord snelle drie dagen te beantwoorden. Dat was donderdagavond, ná de deadline van de dodebomen, en vlak nadat de MinPres live op TV was om karmapunten te scoren tijdens het #JeSuisCharlie saamhorigheidsgeneuzel op de Dam. Dat riekt naar cynisme, en die geur kleeft aan Rutte. Een dag later, tijdens de wekelijkse persco, maakte de MinPres ongemakkelijke en lichtgeraakte indruk. De video van de persco wordt meestal dezelfde dag integraal op het YT-account van de MinPres gezet, maarrr: dat gebeurde dit keer niet. We hebben daarom een paar dagen aangedrongen, en vanmorgen werd de video eindelijk opgehoest. (Vanaf 10 minuut 40 gaat het over MH17.) Reageert Rutte geprikkeld op de vragen, terwijl de persleider probeert om de persco zo snel mogelijk af te ronden (op 17'35). Er zijn een paar dingen mis met de antwoorden van Rutte tijdens deze persconferentie:

Mark Rutte heeft 298 MH17-doden op zijn geweten. Mark Rutte was zo cynisch om documenten waaruit dat blijkt, stilletjes te openbaren terwijl heel Nederland met een pen in de lucht de vrije democratie stond te vieren. Mark Rutte heeft 298 MH17-doden op zijn geweten. Mark Rutte was zo cynisch om documenten waaruit dat blijkt, stilletjes te openbaren terwijl heel Nederland met een pen in de lucht de vrije democratie stond te vieren. Mark Rutte heeft 298 MH17-doden op zijn geweten. Mark Rutte was zo cynisch om documenten waaruit dat blijkt, stilletjes te openbaren terwijl heel Nederland met een pen in de lucht de vrije democratie stond te vieren. Mark Rutte heeft 298 MH17-doden op zijn geweten. Mark Rutte was zo cynisch om documenten waaruit dat blijkt, stilletjes te openbaren terwijl heel Nederland met een pen in de lucht de vrije democratie stond te vieren. Mark Rutte heeft 298 MH17-doden op zijn geweten. Mark Rutte was zo cynisch om documenten waaruit dat blijkt, stilletjes te openbaren terwijl heel Nederland met een pen in de lucht de vrije democratie stond te vieren. Mark Rutte heeft 298 MH17-doden op zijn geweten. Mark Rutte was zo cynisch om documenten waaruit dat blijkt, stilletjes te openbaren terwijl heel Nederland met een pen in de lucht de vrije democratie stond te vieren. PERSCO: Van de Onderste Steen hemzelf: de aanstaande ex-minister-president Mark Rutte. Afgelopen: Te veel wollig gelul om hier te herhalen. Bottom line: ze wisten het wel. Maar ze deden niks. Gewoon, omdat het ze te weinig kon schelen, totdat het te laat was. En nu is het ontkennen, spinnen en ontkennen. Islamterreur: Over de huidige veiligheid van Nederland is het kabinet ook nog niet helemaal goed afgestemd met het kabinet. *Facepalm*

Rutte: Wel maatregelen http://t.co/UaGhsyZhBE Hennis: geen maatregelen http://t.co/JfBDAFWb8N

— Peter v. Vliet (@brusselmans) January 9, 2015

NIEUWE VRAGEN: 23 stuks maar liefst.

Nieuwe Kamervragen D66/CDA over MH17 en rol NL regering https://t.co/RwFJDwT0aP

— Pieter Omtzigt (@PieterOmtzigt) January 9, 2015

Kerstcrisis voorbij. Kerstmis voorbij. Kerstreces voorbij. Campagnekwartaal voor de Provinciale Statenverkiezingen afgetrapt. En de Telebloid is niet van zins om het kabinet een soepele verkiezingsrace te gunnen. Uit de restjes feestdagenchocolade is een voorpagina geperst die niets aan duidelijkheid te wensen overlaat: Mark Rutte is zelf de onderste steen. Kernpunt: MH17 had nooit mogen vliegen waar het vloog. "Het was al dagen voor die zwarte datum bekend dat passagiersvliegtuigen niets te zoeken hadden boven het oorlogsgebied in Oost-Oekraïne." KLM zegt dat de overheid info had, die KLM ook had moeten hebben. KLM heeft er natuurlijk commerciële belangen bij om dat te zeggen, maar D66 zegt het ook en die zijn bovendien samen met het CDA boos dat talloze Kamervragen over MH17 maar niet beantwoord worden. En stellen ze daarom voor de derde (!) keer. CDA en D66 hebben natuurlijk electoraal belang bij kritische bevraging over MH17, maar ook de belangenbehartigers van de nabestaanden hebben grote kritiek. Die noemen Nederland "het lachertje van de wereld." OK, die advocaten hebben er natuurlijk belang bij om een beetje stemming maken, zodat de kans op schadevergoeding toeneemt. Maar dan heb je ook nog Maleisië, dat er geen enkel belang bij heeft om openlijk ruzie te maken met een bevriend land. En zelfs dáár zeggen ze: de Verenigde Naties hadden het onderzoek op moeten pakken, niet die Hollandse prutsers. Kortom: Rutte c.s. weten iedereen over de zeik te helpen met hun trage, zwijgzame en ineffectieve handelen rond MH17. Lijkt er op dat Timmerfrans zich precies op tijd van het zinkende schip af heeft gehuild. Zal Rutte II Driekoningen halen? Misschien kan hij een Algemene MH17-regel van Bestuur inzetten of zo. Update: Reces is nog helemaal niet voorbij. Duurt nog een week. Kamervragenmachine Omtzigt/Sjoerdsma al wel aan het werk, MH17-vragen na de breek.

Десять русских миров из десяти. pic.twitter.com/Q2KhUjAIKn

— ЄВРОМАЙДАН (@euromaidan) 7 december 2014

Neergeschoten vliegtuigwrak? But first, let me take a selfie. Exif-data onthult niks, dus we hebben geen die wie deze twee mannen zijn, wanneer deze foto genomen is en waarom ze de sterfplek van honderden mensen onteren met zoiets banaals als een trotse poseerfoto. Let the complot games begin! En terwijl de eerste vrachtwagens met wrakstukken van MH17 stilstaan voor een bakkie koffie bij de Pools-Duitse grens, klagen enkele nabestaanden per brief bij Mark Rutte dat Nederland het onderzoek naar MH17 compleet vernaggeld heeft. De nabestaanden balen er van dat er nog geen oorzaak voor het neerstorten van het vliegtuig is en dat er nog geen definitieve schuldige is aangewezen. Daarom willen zij dat de Verenigde Naties het onderzoek overnemen, aldus Reuters, die de brief ook heeft ingezien. Inmiddels zijn (delen van) 292 van de 298 inzittende geïdentificeerd. En blijkt het Nederlandse reddingsteam wel degelijk te bestaan uit helden. Aan de andere kant duurt het bergen van de wrakstukken boven verwachting lang. Eisen de nabestaanden dus het onmogelijk van het Nederlandse onderzoeksteam of hebben deze klaagnabestaanden gewoon gelijk? Weer een vraag, zoals er een miljoenmiljard vragen zijn rondom MH17. Tja. Blijkt het plegen van de perfecte moord zo eenvoudig als het neerhalen van een volgeladen passagiersvliegtuig.

In de Week van de Willemsorde hebben we nóg een dapper heldenverhaal waar bedrukt en bang Nederland zo naar snakt. Dat van de reddingswerkers, de gewone agenten en forensische medewerkers die na 17 juli naar Oekraïne werden gestuurd. Zij gingen, omdat zij geroepen werden. Om lijken te verzamelen, om onderzoek te doen, om de puinhopen van de wereldpolitiek te ruimen onder dreiging van sluipschutters en mortiergranaten. Fel zijn wij geweest, boos zelfs. Op het gebrek aan ruggengraat bij Rutte, het uitblijven van een grote bek uit Den Haag, die zo vreselijk terecht zou zijn. Geweend hebben we, om de theatershows van Timmermans - en niet omdat hij zo goed emoties kon veinzen, maar om zijn baantjesjagende agitprop vol valse beschuldigingen. Kritisch waren we, en zijn we nog steeds, over het beschamende gemak waarmee Den Haag de thugs in Kiev tot "Europese vrienden" bestempelt. Over de geheime dealtjes die gesloten zijn over de uitkomsten van het onderzoek, over de foprapporten van de thuistikkers van de OVV en over de té goed geregisseerde PR-momentjes van de MinPres. Maar soms moet je even je grote waffel houden, en échte kerels aan het woord laten. Zoals ze deze maand in politievakblad Blauw staan, het papieren magazine voor justitiële intimi waar wij een heimelijk abonnementje op hebben. In een achtentwintig pagina's tellend dossier vertellen de boots on the ground hun verhaal. Over emotie, ontlading, slapeloosheid en de media. Over lijkzakken, goederentreinen en sluipschutters. Over tanks, oorlog en de intensiteit van menselijk leed. Avondlectuur, om even stil mee te zijn. Van GeenStijl, als eerbetoon aan iedereen die zijn steentje bijdroeg in de dagen, weken, maanden na de aanslag op MH17: 28 PAGINA'S BLAUW OP PDF.

Ze zeggen het echt, de te-laat-op-het-feestje-types van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid, tegenover de immer kritiekloze kwootjestikkers van persberichtenbureuau ANP: "MH17 boven verwachting snel geborgen.” Hoe dúrf je het te zeggen, 4 maanden en 1 week na de aanslag. Klinkt als historici die beweren: “Keulen en Aken tóch in 1 dag gebouwd." Het is - wéér - spin. De werkelijkheid: ruim vier maanden na de aanslag is een onderzoeks- en bergingsteam er ein-de-lijk in geslaagd de grootste delen van het neergehaalde vliegtuig in treinwagons te proppen en die door een loc (die in opvallend ironische easy going Jamaica-kleurtjes is geschilderd) naar een rangeerterrein te laten slepen, waar ze gaan wachten & nietsdoen tot de OVV een keer kans ziet ze in een C-130 te passen en naar Nederland te vliegen. Ondertussen liggen de velden rond de rampplek nog bezaaid met honderdduizenden stukjes wrak: een Boeing 777 bestaat uit 3 miljoen+ onderdelen. Ook werden er tot dit weekend nog stoffelijke overschotten aangetroffen, wat ook op dat terrein de ernstige vraag opwerpt of nu alle slachtoffers geborgen zijn. En ja hoor, bij RTL staat het: "In een aantal gebieden zoals op de 'burn site' is de oorlog nog vol aan de gang en kon het team niet komen. Die stukken zijn afgezet met borden (⛔️) in de hoop dat mensen dat respecteren en niet zullen rondstruinen. Naast vliegtuigdelen liggen op die plekken nog stoffelijke resten." Vier maanden en een week later is MH17 dus helemaal niet 'boven verwachting snel geborgen', het gros van het toestel ligt er nog, in deels onbereikbare gebieden. En dat kan iedereen zien. MH17 zal nooit het onderzoek krijgen dat het verdiende. Zég dat dan gewoon, in plaats van valse hoop te wekken met verzonnen optimisme.