Geenstijl

Goed mandagmorgenmailtje in de roze mailmachine. Knip, plak, shots fired: "Het JIT heeft afgelopen week een tussenrapportage gegeven van de bevindingen tot nu toe. Dit onderzoek is goed vergelijkbaar met een gerechtelijk vooronderzoek in strafzaken. Op de uitkomsten is vanuit met name Russische zijde kritiek gekomen." Wat er daarna gebeurde, is een unicum in de Nederlandse parlementaire geschiedenis. De premier, de vicepremier en de minister van Buitenlandse Zaken waren pissed off op de Russki's, en lieten dat niet alleen in bewoording blijken. Koenders riep de ambassadeur op het matje (stap 1 in de internationale escalatieladder). 'Tengels af van dit onderzoek', was de boodschap, ook van Rutte. Ferm en hard. Wat hier feitelijk gebeurt, is op zijn minst opmerkelijk te noemen. De uitvoerende macht (het kabinet) leest in niet mis te verstane bewoordingen iedereen de les die het onderzoek van de rechtsprekende macht (OvJ/JIT) ook maar een millimeter in twijfel durft te trekken. Vicepremier Asscher zei letterlijk dat het "onacceptabel is dat woordvoerders van de Russische regering de professionaliteit, de integriteit en de onafhankelijkheid van het Nederlandse Openbaar Ministerie zonder enige fundering ter discussie hebben gesteld." Ook Koenders gebruikte het woord 'onacceptabel'. Laat dat even op u inwerken. De vicepremier zegt dat de OvJ/Recherche/JIT zulk goed werk heeft verricht dat de waarheid boven water is gehaald, dat daaraan niet meer mag worden getwijfeld. Oftewel: hij geeft een waardeoordeel over de bewijsvoering. De uitvoerende macht oordeelt, nog voordat een rechter zich erover heeft gebogen, dat het bewijs sluitend is. En dat terwijl Rutte zich in MH17-debatten altijd verschuilt achter de opmerking dat hij zich niet politiek wil mengen in het onafhankelijke onderzoek.

Het kabinet gaat nu dus toch op de stoel van de rechter zitten, velt een oordeel over de aangeleverde bewijzen en schroomt er niet voor om een ieder die daarover een andere mening heeft direct met zwaar geschut aan te pakken. Welke rechter gaat na deze uitval van het hele kabinet nog durven te twijfelen aan de juistheid van de gepresenteerde feiten? Elke rechter is bij voorbaat beïnvloed door deze ongehoorde ingreep door de uitvoerende macht. Dit is een directe schending van de scheiding der machten. Dit kan als een boemerang terugkomen. Want een eerlijk proces betekent geen veroordeling door de uitvoerende macht of bevooroordeling van rechters vooraf door. Geen formele politieke druk om bewijzen bij derden geaccepteerd te krijgen, om kritiek of twijfels over de bewijsvoering de mond te snoeren. Dat kan in een rechtsgang direct als verdedigingslinie worden opgeworpen door verdachten: 'Veroordeling stond al vast voordat rechtszaak begon. Dit omdat de Nederlandse bewindslieden het even te kwaad kregen met hun ego over twijfels rondom het MH17-onderzoek'. Daar is niemand mee gebaat. En ja, de Russen kunnen met hun propaganda, desinformatie en creatieve omgang met de waarheid het bloed onder de nagels weghalen, maar dat mag nooit een reden zijn om door wie dan ook in de uitvoerende/wetgevende macht alvast een voorschot op een rechterlijk oordeel te geven en om in de openbaarheid al een kwalificatie te geven aan het bewijsmateriaal. Dat brengt een mogelijke veroordeling van daders eerder verder weg, dan dichterbij. En daarmee verkwanselt Rutte, opnieuw,, de belangen van de nabestaanden. Dom, dommer domst." NAW bij redactie bekend