Essay - Merkels psyche redde Europa
Duitsers. Wat je noemt, een eigenaardig volkje. "We started two world wars, and almost won both," grappen ze zelf. Je zou het soms bijna vergeten, maar het lukt niet elk willekeurig volk om in één eeuw twee wereldoorlogen te starten, te verliezen, om aan het einde van diezelfde eeuw gewoon alsnog onbetwist de baas van het continent te zijn. En ook in Europa's vierde existentiële crisis sinds het begin van WO1, speelt Duitsland een sleutelrol. Maar, het is te makkelijk om die rol als louter een kwade te bestempelen. Sterker nog, de kans is groot dat Merkels Duitsland Europa ditmaal van zichzelf gered heeft, in plaats van het ten gronde te richten.
"The safest road to hell is the gradual one - the gentle slope, soft underfoot, without sudden turnings, without milestones, without signposts." Vraagje. Waarom is ongeveer een kwart van Amsterdam, Den Haag en Rotterdam islamitisch? Is zo'n percentage wenselijk? Is er ooit bewust voor gekozen? Nee, dat ging geleidelijk, en is binnen de huidige wet onomkeerbaar. De moderne Europese homo empathicus is er sowieso eentje die problemen liever wegwenst dan ze aanpakt, en de geleidelijkheid van islamisering maakt dit des te makkelijker.
Maar dankzij Merkel is de geleidelijkheid eruit. Thilo Sarrazin beschreef in 2010 al, onderbouwd en wel, dat Duitsland op een demografische afgrond afstevende. Hoogopgeleide inheemse Duitse vrouwen krijgen te weinig kinderen. Islamitische vrouwen en inheemse laag opgeleide vrouwen krijgen teveel kinderen. Zo moeilijk is het allemaal niet. En toch. Niemand gaf een fuck.
Sudden turnings
Vervolgens importeerde Merkel in 2015 ineens meer dan 1.1 miljoen lichtgetintiërs, waarvan de overgrote meerderheid zowel islamitisch, man, als van fighting age is. Op 13 november herhaalde de standvastige Merkel haar Doet het er toe?
Maar, verandert er nu wezenlijk iets? Tenzij dit sentiment effectief gekanaliseerd wordt zal het weinig tot niets uit kunnen halen tegen Duitslands verankerde bestuurlijke klasse. En er is nog een risico. Namelijk dat wat nu als crisis gezien wordt, zo lang aanhoudt dat het in de volksbeleving de nieuwe status quo wordt. En dan doet de geleidelijkheid - zij het een versnelde - opnieuw z'n intreden.
Toch is een ding zeker. Europese volkeren zijn nu alerter, sceptischer en in toenemende mate minder politiek correct dan voor Das Experiment van Merkel. Het is ongeveer de tegenovergestelde manier van hoe de musical Hair (1:08) het bedoelde, maar toch leeft het: "How dare they try to end this beauty (...) Our eyes are open".
Wat is er mis met die vrouw?
Uiteraard waren al deze volkse neveneffecten niet Merkels bedoeling. Het was niet haar intentie Europa wakker te schudden opdat het z'n meest wezenlijke problemen onder ogen zou komen. Maar, wat was dan precies wel haar bedoeling? Over de vraag: 'Wat is er in godensnaam mis met die vrouw' is inmiddels een hoop gedacht en geschreven.
Eerst de meest relevante biografische feitjes over Merkel, veelal uit deze Spiegel-longread "What is driving Angela Merkel".
Wie zich verlaagt zal verhoogd worden
De oud-burgemeester van Hamburg, Klaus von Dohnanyi, is een vriend van Merkel, en kende haar ouders. Dohnanyi is van mening dat Merkels christelijke achtergrond sterk meespeelt in haar migrantenbeleid. "She is the daughter of a socialist pastor. And her mother was an extremely devout woman. Such things are deep within you, they don't just disappear. The Kasner family (Merkel is the name of the chancellor's first husband) adhered to a practical form of theology that involved helping the poor, sick and disadvantaged. (...) Merkel grew up with the tenet that, if a stranger is standing in the rain before your door, you let him in and help, he continues. And when you let them in, you don't grimace, Christians don't do that."
Merkel zelf zei overigens iets vergelijkbaars. "We hold speeches on Sundays and we talk about values. I am the chair of a Christian political party. And then people come to us from 2,000 kilometers away and then you're supposed to say: You can't show a friendly face here anymore?"
Een andere oude vriend, pastoor Rainer Eppelmann, voegt nog iets toe aan dit beeld. "She stands on a solid foundation that was poured in her childhood and youth. Eppelmann also points out that her childhood home was not a normal Protestant parsonage, rather it was a church-run home for people with disabilities. Angela Kasner grew up surrounded by disabled people who needed to be cared for. 'She breathed in empathy like air and oxygen'".
Plichtenleer versus Doelenleer
"Hope is not the conviction that something will turn out well, but the certainty that something makes sense, regardless of how it turns out." Dat is een door Merkel gekoesterde kwoot van Vaclav Havel. En die kwoot doet ertoe, omdat deze als geen ander haar keuze illustreert tussen plichtenethiek en doelenethiek. Ook wel deontologie en teleologie, voor als u het straks toevallig bespreekt met een niet onwelgevallige derdejaars studente.
Volgens de deontologische ethiek is een handeling goed als de aard en intentie daarvan goed zijn, ongeacht de gevolgen. Volgens de teleologische ethiek is een handeling goed als de gevolgen daarvan goed zijn.
Merkel heeft kleur bekend, en toont zich een deontoloog. Dat is geen toeval, want christelijke ethiek is intens deontologisch van aard. Maar het is, altijd al, een problematische stroming geweest. Zoals Sartre bijvoorbeeld op individueel niveau uitwerkt in zijn toneelstuk "De duivel en God", en Mandeville dat op maatschappelijk niveau doet in "De fabel van de Bijen" kunnen goede bedoelingen alles en iedereen totaal-terminaal naar de tyfus helpen.
Kinderloosheid en mystiek
Dat christelijke goedje ligt dus goed en wel verankerend in Merkels ziel. Maar, er is nog een thema dat in verband wordt gebracht met haar volstrekte irrationaliteit inzake dit dossier: haar kinderloosheid. En eigenlijk is Leon de Winter een van de weinigen die zich hieraan durft te wagen. Vanzelfsprekend betreed je hier het gladde ijs van de koude grond-psychologie en kroeg-filosofie. Maar da's geen halsmisdrijf, en bovendien helemaal zo kwalijk niet als het een volstrekt irrationeel fenomeen betreft.
"Merkel legt haar volk, en daarmee heel Europa, als een moderne mystica de last van het lijden van De Ander op. (...) Wat Merkel momenteel aanricht, staat in schril contrast tot de zakelijkheid, de efficiëntie, de regels die van de solide Duitse rechtsstaat na de Tweede Wereldoorlog een van de meest indrukwekkende samenlevingen in de geschiedenis hebben gemaakt. En in plaats van die verworvenheden te beschermen, stelt Merkel opeens iets heel anders aan de orde: zij wil de ethiek van haar volk testen. Zij wil de wereld Duitslands vriendelijke gezicht laten zien, zo stelt zij keer op keer, alsof dat ontbrak. Zij is nu aan het voltooien wat een belangrijke Duitse politicus mij ooit toevertrouwde als de droom van de naoorlogse Duitse intelligentsia: het einde van de Bondsrepubliek, de gekwelde erfgenaam van het nazisme.
Merkel heeft nooit een kind gebaard en geeft daarmee de trend aan: de Duitse vrouw baart gemiddeld 1,44 kinderen. De Duitse bevolking krimpt in omvang. Velen zijn bewust kinderloos. Duitsers zijn bezig Duitsland langzaam op te heffen, op een natuurlijke manier. En daarmee verliest het economische, industriële en culturele hart van Europa zijn levenskracht. Merkels gedrag kan niet worden gezien als het resultaat van rationele overwegingen. Hier is iets geestelijks gaande, iets spiritueels, moet ik zeggen, want dat is het woord dat de moderne gelovige bezigt wanneer hij zich overgeeft aan de roerselen van de ziel. Zij slaagt erin een groot deel van haar volk mee te slepen en zijn ethisch reveil tot grote hoogten op te stuwen.
Zij heeft van het ontvangen van migranten, van wie een groot deel gedreven wordt door economische motieven, en van wie een ander deel arriveert met het volledige pakket van Midden-Oosterse waanzin in de rugzak, een religieus event gemaakt, een nationaal en pan-nationaal EO-spektakel. Duitsland moet zijn laatste restje culturele autonomie onderdrukken, zo lijkt zij te zeggen, Duitsland moet verdergaan waar elk ander land tot nu toe is gestopt, en dat alles als consequentie van het gruwelijke verleden: ontvang De Vreemdeling zoals Jezus ontvangen had moeten worden. Ontvang de kinderen van De Vreemdeling, niet die van je eigen baarmoeder.
Merkel gaat voorop in een boetedoenings- en reinigingsritueel, op een andere manier kun je niet duiden wat zij aan het doen is. Ze is zalvender gaan praten, ze kijkt bevlogen, met in haar ogen de roes en verrukking van de ware gelovige die op zoek is naar volledige overgave.
Ik heb haar ooit ontmoet, toen ze nog een rechtdoorzee Duitse christendemocratische macher was. Precies. Duidelijk. Geen zweem van zweverigheid. Er is iets gebeurd, en ik weet niet wat. Was het de dood van haar vader?"
Een vergelijkbare denktrant volgt de (toevallig?) evenzo joodse schrijver David. P. Goldman.
"Germans work hard and immerse themselves in private life: in hobbies, vacations, and sports. But they do not have children, to a great extent because they do not like themselves. Germany is dying. It can not only foresee, but calculate with a reasonable degree of accuracy, the point at which so few Germans will inhabit the lands between the Rhine and the Oder that it will be as meaningless to speak of Germans as it is to speak of Etruscans or the people of Thrace. At 1.3 children per woman, Germany's population of young people (0 to 19 years) and working-age adults (20 to 64 years) will halve by the end of the present century.
Dying Germany has only one item on its bucket list, and that is redemption. (...) For Merkel and most of Germany's elite, the appearance on Germany's threshold of millions of Muslim refugees is a final chance at redemption, an opportunity for Germany to redeem itself from the crimes of its past through a transcendent act of selflessness."
Het is erg moeilijk om na het lezen van die twee teksten niet direct aan de onderstaande imam te denken. Een imam die, zoals een hyena bloed ruikt, aanvoelt - en aanvult - wat het Duitse sentiment is (1:39). "They have lost their fertility! So they look for fertility in our midst. We will give them fertility! We will breed children with them, because we will conquer their countries. Whether you like it or not, Oh Germans, Oh Americans, Oh French, Oh Italians, and all those like you. Take the refugees! We shall soon collect them in the name of the Caliphate."
Come what may
Mocht Europa zichzelf ooit in ere herstellen, dan heeft Merkel hier onbedoeld een grote rol in gespeeld. En wellicht niet alleen onbedoeld, maar zelfs regelrecht tegen haar wil in. Dat zou natuurlijk een dubbele tragedie voor haar zijn. Maar zulks is het lot van een deontoloog.