Geenstijl

Het geldt als een van de meest wezenlijke ontwikkelingen in Nederlandse criminaliteit van de afgelopen 100 jaar: de etniciteit van de criminele bovenlaag is gewijzigd. "De nieuwe Holleeder is een Marokkaan", klinkt het al enige tijd binnen het politieapparaat. En ze hebben gelijk. Vroegah, toen criminaliteit nog leuk was, hadden Nederlanders enige voeling met wat er zich allemaal in dat wereldje afspeelde. De criminelen kwamen immers voort uit dezelfde cultuur, zaten op verjaardagen in dezelfde kringgesprekken, aten dezelfde maaltijden, hadden vergelijkbare familiestructuren en hadden achternamen die je na één keer lezen kon uitspreken. Vervlogen tijden. Nu liquideren ze elkaar in keurige wijken met AK47's, zoals in december 2012 in de Staatsliedenbuurt. Die zaak (35.000 pagina's dossier) komt vanaf morgen voor de rechter in een achtdaags strafproces. Goed moment om het eind 2014 verschenen boek Mocro Maffia nog eens te bespreken. De core business van criminaliteit blijft gelijk, maar de netwerken die het uitvoeren, en de manier waarop die netwerken criminaliteit bedrijven zijn anders. Het zijn immers lui uit een andersoortige cultuur. Het gezinsherenigingsbeleid van de jaren '80 ging gepaard met een onmiskenbaar staaltje onverschilligheid, gemaskeerd als tolerantie. Het eufemistische "behoud van eigen taal en cultuur" stond gelijk aan het in stand houden van incompatibele opvattingen. Ook cultiveerde dit beleid voor deze groep hun verminderde kansen op de Nederlandse arbeidsmarkt. De Marokkaanse criminaliteit, het is een obscuur wereldje. Gesloten rijen, middelvingers en een chronisch tekort aan ingewijden die kazen vertellen hoe het leven daar in elkaar steekt. Nederland is zelf verantwoordelijk voor het creëren van deze parallelle samenleving. Toch is het Wouter Laumans en Marijn Schrijver gelukt een sprekend beeld van deze wereld op te tekenen. De rode draad door het boek is de liquidatiecyclus die met de Staatsliedenbuurt-liquidaties ontstond nadat er een partij van 200 kilo cocaïne verdween. Straatwaarde, eens slordige €10 miljoen. Alle betrokkenen - nu bijna allemaal dood - leren we postuum zo goed als mogelijk kennen. Dit zijn niet louter ctrl-c's uit kranten die we zelf ook wel konden vinden. Nee, dit zijn boots on the ground die "blokjes om" lopen met ingewijden en praten met familieleden. Het zijn immers net mensen.

Het mooiste product van deze aanpak is hun profiel van de tot de verbeelding sprekende Rida Bennajem. De klein gebouwde Rida was extreem gewelddadig. Op zijn negentiende schoot hij tijdens een ruzie rappers Mr Probz en Flex neer, beroofde hij juweliers waarbij op de eigenaar en de politie werd geschoten, om vervolgens een gevreesde hitman te worden die uiteindelijk zelf, op zijn eenentwintigste, van dichtbij met negentien kogels geliquideerd zou worden. Met een kleine koran in zijn broekzak. Dit boek is voor twee soorten lezers geschreven; zij die tot in detail willen weten wie er wat gezegd heeft over de toedracht van liquidatie X, en zij die willen dat de wereld van de Mocro Maffia invoelbaar wordt, tot leven komt. Je broertje, met succes, naar je eigen DNA-afname op het politiebureau sturen, omdat alle Mocro's op mekander lijken. Cityboxes waarvan een hele woonwijk de sleutels heeft, zodat de politie geen eigenaar kan berechten. Hoofdhaar bij de buurtkapper verzamelen en achterlaten in getaway-auto's. De Antilliaanse kingpin Gwenette Martha die zich tot de islam bekeerde. Diezelfde Martha die 80 (!) kogels knuffelde en dood ging. Rechercheurs die dat maar al te mooi vonden. De Marokkaanse voorliefde voor Don Corleone DVD'tjes. Marokkaanse straatjochies die bij een observatiewoning van de politie inbreken, de observatiemiddelen van het balkon tyften en een lade vol condooms vinden: een blamage voor het observatieteam. Omgekochte havenambtenaren die op grote voet leven. Defensie die meezoekt naar verbogen ruimtes in woningen. Zanger Gordon die voor zijn ogen ziet hoe een crimineel vier kogels kopt op een feestje. De Antwerpse haven waar slechts 0.75% van de containers gecontroleerd wordt. Deals en ripdeals met zendertjes verkregen bij allemansvriend "De Spyshop". Comments onder nieuwsberichten die de politie serieus neemt. "Een Arabisch uitziende man" (agent) die in een broodjeszaak een verhaal van jongens tegenover hem hoort, dit optekent, waarna het verhaal voor het OM dient als leidende bron voor "wat er echt gebeurd is". De schrijvers spraken het "thuisfront" veelvoudig. Hun sympathie jegens hen is soms voelbaar, en begrijpelijk. Dit resulteerde erin dat de mensen achter de misdaden en diens families ons ook eindelijk iets bekender worden. Zij leven in een parallelle samenleving die ons alleen oppervlakkig bekend is. Dat zal deze ook grotendeels blijven, maar dit boek is een gaatje in die kijkdoos, groot genoeg voor één oog. HIER te verkrijgen.