achtergrond

Geenstijl

login

word lid

nachtmodus

tip redactie

zoeken

Geachte werkloze ex-volksvertegenwoordiger,

kloosriedenmetkleur.jpg Tofu Hihi sorteert deze dagen demense op kleur en schreef vanuit die achterlijke gedachte een briefje aan de Geachte Witte Nederlander. (Allemaal.) Vervang dat 'geachte' even door 'verachte' en je hebt ongeveer de Toon van Tofik te pakken. Want de Relnicht uit het Rif heeft het helemaal niet zo op Witte Nederlanders, blijkt uit de rest van zijn schrijven op De Correspedant. We lazen even met hem mee en deden wat verbetersuggesties. Al lijkt zijn kleurgecodeerde hokjesgeest niet erg vatbaar voor opbouwende kritiek, maar soit. Niet geschoten is altijd slecht geïntegreerd, natuurlijk. Tofik: Geachte witte Nederlander, GS: Geachte lichtgetinte ex-politicus die zijn wachtgeld aan roomblanke klimaathysterie te danken heeft en in Berlijn naar gay bars gaat omdat hij in Amsterdam niet betrapt wil worden, Tofik: Er is geen fijngevoelige manier om dit te doen, dus ik val direct met de deur in huis. We moeten het hebben over uw onverdiende bevoorrechting: ‘white privilege.' GS: We "moesten" het ook al over Zwarte Piet hebben, en nou "moeten" we het ook weer over ons eigen kleurtje hebben? We "moeten" helemaal niks, Tofik. Maar bedankt dat je dus meteen duidelijk maakt dat we het 'geachte' uit de aanhef wel weg mogen denken.
Tofik: White privilege is het idee dat u in uw alledaagse leven onzichtbare en grotendeels onbesproken voordelen geniet op basis van uw huidskleur, al zijn deze voordelen niet discriminatoir van aard. Uw voordelen zijn zo vanzelfsprekend dat het u nooit opvalt. GS: Tweede alinea en het wordt nu al onnavolgbaar. We moeten van Tofik luisteren naar zijn mening over een fenomeen dat volgens hem praktisch onzichtbaar is voor Witte Nederlanders. Tofik: Waarschijnlijk zucht u nu. GS: Ja. We doen liever makkelijk als het niet moeilijk hoeft. Maar dat gaat hier niet lukken, vrezen we. Tofik: Dat herken ik wel een beetje. ‘Male privilege’ – ook een vanzelfsprekende biologische bevoordeling – was een vast gespreksonderwerp tijdens de lunch toen ik Tweede Kamerlid was voor GroenLinks. De destijds ruim vertegenwoordigde groep vrouwen in de fractie turfde constant het aantal vrouwen in alle actualiteitenprogramma’s en kwam meestal niet eens bij één streepje. GS: Lijkt ons typisch GroenLinks ja. Dat je probeert om in het hectische Haagse leven af en toe even een momentje voor jezelf te pakken boven een kopje groene thee, maar dat de dames aan de lunchtafel dag in dag uit zitten te jeremiëren dat er te weinig vrouwen bij Pauw & Witteman aan tafel zitten. Zit je daar, tieten op TV te tellen aan de lunchtafel van een fractie van invloedrijke volksvertegenwoordigers die destijds zelf voor een goudeerlijke 50% uit vrouwen bestond. Geef maar toe: je wenste soms dat het er een paar minder waren geweest, zodat je af en toe je biologische quinoawafel in gepaste stilte weg had kunnen knabbelen. Tofik: Ik zuchtte dan vaak. Tot ik een keer de verhouding mannelijke en vrouwelijke gasten zag over de periode van een jaar. Wat ik als gezeur afdeed, was in feite een van de vele mannelijke voorrechten: het voorrecht dominant te zijn in de media. GS: We zullen het wel he-le-maal niet snappen, Tofik. Maar we mogen toch hopen dat zelfs de gelijkheidsfundamentalisten van de NPO proberen om de vuistregel inhoud boven verpakking te hanteren, opdat de vorm van de gast de functie volgt en niet andersom. Voor je het weet wordt niet Wierd Duk (m), Pieter Waterdrinker (m) of Olaf Koens (m) uitgenodigd om de Roebelcrisis te duiden, maar zit Victoria Koblenko op TV te blaten over Poetin omdat ze toevallig een vrouw is en een Russische naam heeft. (Oh. Wacht.) Wie wordt daar wijzer van? Precies, Tofik: helemaal niemand. En dát kan toch ook niet de bedoeling zijn geweest van de lunchpret bedervende fractievrouwtjes van GroenLinks. Hópen we. Tofik: Er zijn niet veel witte mensen die hun bevoorrechting openlijk bespreken. Als het gebeurt, is dat dan ook meteen betekenisvol. Zoals door feministe en antiraciste Peggy McIntosh in 1988. In ‘White Privilege and Male Privilege: A Personal Account of Coming to See Correspondences through Work in Women’s Studies’ somde zij in een zeldzaam staaltje introspectie zesenveertig van haar witte voorrechten op. GS: Nederlandse vertaling: "Hoe ik vanwege een onmetelijk schuldgevoel om vergiffenis vroeg vanwege mijn aangeboren huidskleur - een smeekbede in 46 bullet points." En dankzij deze brief binnenkort te lezen op Joop.nl. Tofik: No. 21: ‘I am never asked to speak for all the people of my racial group.’ GS: Het citeren van dit punt weerhield Tofik er niet van om wél een brief aan alle witte Nederlanders te schrijven. Oh omgekeerde ironie. Tofik: No. 26: ‘I can easily buy posters, post-cards, picture books, greeting cards, folks, toys and children’s magazines featuring people of my race.’ GS: Posters. Wenskaarten. Striphelden. T-shirts. OK, in 1988 hadden ze nog geen Google. Maar wij hebben anno heden geen enkele moeite met het vinden van zwarte popcultuur-iconen, en dan hebben we de superpopulaire genres "rapmuziek" en "popmuziek" zelfs nog buiten beschouwing gelaten. Tofik: No. 39: ‘I can be late to a meeting without having the lateness reflect on my race.’ GS: Sjezes. 46 redenen en je kiest deze? Nou ben je gewoon humorloos, Tofik. Of was dit nog één van de "sterkere" argumenten uit het lijstje? Tofik: De reden dat Peggy McIntosh gehoord werd in witte kringen en de zwarte intellectuelen die al decennia daarvoor ploeterden om white privilege te agenderen veel minder, is trouwens in zichzelf een wit voorrecht. Wanneer u racistische mechanismen benoemt, is het geen gevoel, maar een gegeven. Wit is neutraal, zwart is partijdig. GS: En dit is dus waarom we een paar alinea's terug inderdaad al begonnen te zuchten. Het maakt niet uit wat 'witte' mensen zeggen. Alles wat ze zeggen, doen & weerleggen is 'wit voorrecht'. Tofik zegt het zelf: mevrouw die-en-die schreef een lijstje 'Mijn Kleurbepaalde Zelfhaat in 46 Punten', en zodra iemand haar lijstje léést, werd het een 'wit privilege'. Met die kul kun je ook beargumenteren dat Booker T. Washington en W.E.B. Du Bois last hadden van wit privilege. Wie zegt überhaupt dat Peggy McIhatemyself gehoord werd? Ja, door Tofik, die toevallig haar naam ooit opving aan de lunchtafel van de GroenLinksfractie toen Femke haar boekje tipte aan Mariko. Maar ze heeft bepaald geen revoluties veroorzaakt, wereldfaam verworven of een eigen talkshow gekregen en aan haar wiki te zien, is er geen hond die haar kent buiten het academische discours der vrouwenstudies. Vrouwenstudies klinkt overigens als een genderprivilege, maar aangezien wij onze geslachtsdelen niet per se langs een morele meetlat willen leggen om te kijken wie de langste privileges heeft, laten we deze maar ff gaan, OK? Tofik: Of zoals McIntosh zelf beschrijft in nummer 34 van haar voorrechten: ‘I can worry about racism without being seen as self-interested or self-seeking.’ GS: 'Ik kan niets meer doen zonder afgerekend te worden op mijn kleur', aldus de Witte Nederlander, mocht hij zich tot een vergelijkbaar niveau van zelfbeklag laten afglijden. Tofik: Dit is waarom u eerder naar Anouk dan naar Quinsy Gario luistert als het over Zwarte Piet gaat. Waarom vooral witte mensen in de media te gast waren om hierover te spreken. Zelfs als het ervaringen van zwarte mensen betreft is het witte perspectief superieur. GS: We luisteren net zo min naar Anouk, omdat we haar nogal labiel vinden en er niets zinnigs uit komt wanneer ze niet zingt. Voorts zagen we Quinsy keer op keer op keer opduiken op televisie, in interviews en in achtergrondprofielverhalen, waarin hij keer op keer op keer bewees dat hij A. zonder het geprivilegieerde middeltje "subsidie" zeker weten werkloos was geweest, B. de argumentatiekracht van een aardappel heeft en C. niet bereid is te luisteren naar meningen die de zijne niet zijn en niet zelden mensen onderbreekt of openlijk uitlacht als ze hem van repliek willen dienen. Daarnaast is het "witte perspectief" niet "superieur" in de Zwarte Piet-discussie, het is een doodsimpele democratische kwestie waarin 98% van Nederland (ongeacht kleur) vóór behoud van Zwarte Piet is, tegen een schamele 2% die tégen Zwarte Piet is. Als er al sprake is van "superioriteit" in deze kwestie, dan is het louter een getalsmatige. Tofik: Een gewetensvraag: zou u een lijstje van uw dagelijkse witte voorrechten kunnen en durven maken? GS: Ja hoor. We komen alleen niet verder dan nul, want nader zelfonderzoek leidde ons tot de conclusie dat iedereen in Nederland, ongeacht kleur of afkomst, gelijk is voor de wet. Witten genieten dus geen voorrechten ten opzichte van niet-witten. En mannen genieten ook geen voorrechten ten opzichte van niet-mannen. We zien wel veel mensen klágen over vermeende verschillen, en die verschillen ook "benoemen", maar we zien ze er vooralsnog weinig aan doen, anders dan de schuld leggen bij hen die zij zelf niet zijn. Zeg maar. Tofik: Veel witte mensen weigeren dat of ontsteken in woede, omdat ze in hun leven ‘ook’ niets aangewaaid hebben gekregen. Zo ook Princetoneerstejaars Tal Fortgang. Zijn reflectie op zijn kleur begin dit jaar resulteerde in het veelbesproken ‘Checking My Privilege’: ‘Perhaps my privilege is that those two resilient individuals came to America with no money and no English, obtained citizenship, learned the language and met each other [...]. Perhaps it was my privilege that my own father worked hard enough in City College to earn a spot at a top graduate school, got a good job, and for 25 years got up well before the crack of dawn, sacrificing precious time he wanted to spend with those he valued most – his wife and kids – to earn that living.’ Iemand bevoorrecht noemen op basis van zijn wit-zijn, is volgens Tal Fortgang je reinste onwetendheid: ‘You don’t know what their struggles have been, what they may have gone through to be where they are.’ Niet voor niets eindigt hij met: ‘I have checked my privilege. And I apologize for nothing.’ GS: Eindelijk. Iemand die iets zinnigs zegt. Maar Tofik gaat deze Tal Fortgang daar vast niet mee weg laten komen.. Ohja kijk, daar gaan we al: Tofik: U zult bij het horen over uw voorrechten wellicht een soortgelijke eerste reactie hebben, maar dit is het grote misverstand in de discussie: niemand heeft u iets verweten of om excuses gevraagd. Niemand ontkent uw problemen, of de problemen die u doormaakte. Niemand noemt u een racist puur vanwege uw kleur. GS: Jawel. Witte mensen worden wél racist genoemd op basis van hun kleur. Tofik: White privilege gaat over iets veel subtielers. Nooit werd het zo meesterlijk uitgelegd als door komiek Chris Rock tijdens de promotieronde voor zijn nieuwe film Top Five: ‘…being famous as a black guy is a little different than being famous as a white guy. Tom Hanks is an amazing actor, Denzel Washington is a God to his people. Denzel Washington has a responsibility to his people that Tom Cruise and Liam Neeson and all these guys don’t have. They just make their art. And no one goes: ‘Hey Tom Cruise, stay white! Don’t forget your whiteness! Come back and visit white people! What you doing for white people, Tom Cruise?!’ Nobody says that to Tom Cruise. […] Tom Hanks does a bad movie, there’s gonna be a good movie by somebody white next week. Denzel does a bad movie, I might not see another good black movie for a year.’ Dit is hoe white privilege – ook in Nederland – functioneert. GS: Right. De kern van het betoog, en niemand die er chocola iets kleurneutraals van kan maken. "Als Victor Reinier een stomme film maakt, komt er een week later wel weer een andere stomme film van een witte acteur", zoiets? Tofik. HELP. Je praat in raadselen man. Oh wacht. Daar komen de lokale Nederlandse voorbeelden die het punt moeten verduidelijken: Tofik: De breuk met de PvdA raakt niet alleen Selçuk Öztürk en Tunahan Kuzu zelf, maar alle toekomstige Turks-Nederlandse kandidaten. GS: Huh? De breuk met de PvdA had niets met kleur, maar alles met geloof en nationaliteit te maken. De PvdA had nationalistische buikspreekpoppen van Erdogan in de gelederen gehaald, dat kwam tot een botsing en toen stapten zij zélf op uit onvrede met de partijlijn van de rest van de PvdA. Daarna maakten zij gebruik van hun privilege (!) om hun zetel te behouden en een nieuwe partij te beginnen die zónder tussenkomst van verkiezingen plaats mocht nemen in de Tweede Kamer. Hoe "wit privilege" iets met deze kwestie te maken heeft, is ons een raadsel. Kom es met een beter voorbeeld, Tofik. Tofik: Was Onno Hoes Ahmed Aboutaleb geweest, dan was een tweede burgemeester met Marokkaanse roots voorlopig uitgesloten. GS: Als/dan. Als in: niet gebeurd, niet waar en behoorlijk suggestief. Bovendien nogal een belediging voor Aboutaleb, een man die veel prudenter omgaat met zijn rol als burgemeester dan de flirterige druiloor Onno Hoes, ex-man van de grootste roddelhoer van Nederland. Wij zouden eerder betogen dat Ahmed Aboutaleb, door gewoon zijn functie gewetensvol en daadkrachtig te vervullen, de deur naar het burgemeesterschap wagenwijd openzet voor mensen met Marokkaanse roots mensen die over de juiste mentaliteit en de goede capaciteiten beschikken om burgemeester te kunnen zijn. Nou. Laatste poging, Tofik. Tofik: Zou Humberto Tan gefaald zijn met RTL Late Night, hadden alle zwarte presentatoren na hem vermoedelijk een probleem. GS: Weer zo'n suggestieve als/dan. Het feit dat Tan zijn NPO counterpart Pauw iedere dag met straatlengtes voorsprong verslaat in de kijkcijfers, bewijst dat Tan een vakman is die met behulp van de juiste productie, regie en Fingerspitzengefühl in staat is om aan te tonen dat een late night talkshow niet per se een doodgeslagen slaapmutsje hoeft te zijn dat wordt uitgezonden vanuit de familiekamer van een mortuarium. Kudo's voor Tan zouden hier op zijn plaats zijn, in plaats van deze slappe poging om hem op basis van zijn huidskleur als veroorzaker van potentiële mislukkelingen te bombarderen en hem daarmee voor het gammele karretje van je blankenhatende betoogje te spannen. Bah, Tofik. Wat een nare uitbuiting van een onschuldige man. Tofik: Alles wat een wit mens ooit goed heeft gedaan, straalt op u af. Alles wat een zwart mens slecht heeft gedaan zeult elk zwart individu mee tot in de lengte der dagen. Witte bevoorrechting heeft een schaduwzijde: zwarte benadeling. Deze weeffout in onze wereld kan alleen hersteld worden als uw verzuchting plaatsmaakt voor erkenning. GS: En het cirkeltje is weer rond. Lieve Tofik. Luister. De helft van alle discussies over samenleving & maatschappij op NPO & in de kranten wordt doodgeslagen met Godwinverwijzingen naar de überengerd Adolf Hitler (wit) en zijn Vierde Rijk (wit). Elk bericht over islamitische massamoord wordt wel door íemand gepareerd met 'ja maar Breivik' (wit). En elk argument vóór Zwarte Piet - een kindervriend die op geen enkele wijze racistisch is omdat de intentie achter Zwarte Piet niet racistisch is - wordt "bestreden" met verwijten van racisme. Geeft niks. Mag allemaal. Jelui (m/v/blank/niet-blank) doet maar. Maar kom nou niet janken over "wit privilege" aan de hand van stomme lijstjes, out of context quotes uit een ander land en een zootje slechtgekozen als/dan-voorbeelden, want al wat we horen is "Huilie, huilie, huilie." Ga godverdomme eens een baan zoeken, Tofik. En doe wat met je leven zonder van jouw huidskleur andermans probleem te maken. By the way. Dat Robbie Wijnberg dit broddelwerkje zonder vorm, pointe of steekhoudende argumenten zomaar plaatst op zijn sjieke website, is dat dan soms jouw "gekleurde privilege"? Of is het juist zíjn "witte privilege", waarmee hij vanuit een soort blanke, betuttelende beleefdheid een belabberd stuk van een maatschappelijk benadeelde bruingetinte burger publiceert? UPDATE: Dat is snel. Tofik hapt. Mooi, dan kunnen we een debat op gang brengen. Beetje polemieken en zo. Kom er maar in Tofik, hoe weerleg je deze vrij feilloze fileer van jouw fact free als/dan-racisme? Oh.. Goh.. Het wordt nú al te moeilijk voor je? Jammer zeg.

Reaguursels

Tip de redactie

Wil je een document versturen? Stuur dan gewoon direct een mail naar redactie@geenstijl.nl
Hoef je ook geen robotcheck uit te voeren.