Geld fopt. De ASN van Femke Halsema
Deze week weer een nieuwe aflevering van Goede Banken, Slechte banken. ING kreeg een mega-boete van de VS omdat zij in de jaren negentig zaken deed met 'schurkenstaten' en RABO werd door tv-presentator Grimbergen van Hollandse Zaken met pek en veren besmeurd omdat de bank een huis had laten veilen na een betalingsachterstand. Gelukkig was daar de ASN Bank die vol trots aankondigde dat ex-politica Femke Halsema de voorzitter van Raad van Advies wordt. De 'goede' banken ASN en Triodos floreren. Bij ASN nam het aantal klanten in 2011 toe met 11% tot 575.000. Bij Triodos ging het nog harder: plus 24% tot 355.000 klanten. Banken met een duidelijke, 'eerlijke' en vooral duurzame boodschap vallen in de smaak. Vooral bij de consument die de buik vol heeft van de 'bonusbanken die zoveel mogelijk ingewikkelde producten willen verkopen aan onwetende klanten en het eigen belang laten voor gaan'. De banken voeren onderling hun oorlogje duurzaamheid uit. ASN noemt zich 'de grootste duurzame bank van Nederland'. Triodos noemt zich een van de duurzaamste banken ter wereld en heeft daarvoor ook een prestigieuze prijs gekregen. De grootste willen zijn, waar hebben we dat meer gehoord? De uitspraak van ASN doet wel een beetje lachwekkend aan. De groeicijfers lijken spectaculair, maar het is allemaal peanuts.
ASN heeft een marktaandeel van 2,7% in de spaarmarkt. RABO, ook heel duurzaam (zeggen ze), zal er niet wakker van liggen. Maar duurzaamheid vind je niet aan de creditzijde van de balans, maar aan de debetzijde: waar gaat het geld naar toe. ASN zegt het zelf!
En dan zijn de feiten toch echt wat anders dan de vele mooie woorden van het management. Van de 9 miljard spaargeld gaat 5 miljard naar doodgewone woninghypotheken en slechts 2 miljard naar 'al die bevlogen duurzame ondernemers'. Dat ligt bij Triodos echt even anders. Daar gaat van de 3,7 miljard spaargeld 2,8 miljard (75%) naar echte kredieten.
Deze opmerking kwam mij op een kleine reprimande van Halsema te staan. Ik moest wel begrijpen dat er strenge duurzaamheidseisen aan de hypotheken worden gesteld: maximaal 125% executiewaarde en niet hoger dan 350.000 euro, dus voor de 'kleine beurs'. ASN beschouwt wonen als een mensenrecht. Daarmee zijn woninghypotheken het blijkbaar ook.
Ik heb er geen probleem mee dat ASN feitelijk een hypotheekbank is. Zelf beschouwen zij zich vooral als een 'maatschappelijk actieve' bank. Maar wat ik niet snap is waarom de bank zo weinig transparant is over 50% van de balans. Werkelijk elk kredietje wordt gespecificeerd (de Stichting Pameijer Keerkring kreeg maar liefst 4.000 euro), maar over de grootste post, 3,2 miljard (3.200.000.000) aan SNS Bank hypotheken, wordt niets, nul komma nul, gezegd. Hiermee moet u het doen. Zijn het hypotheken voor duurzame huizen? Zijn het klimaathypotheken? Aflossingsvrij of annuïteiten? Wat is de 'Loan to Value'? Wel of niet een NHG? Geen idee. Zelfs ABN AMRO geeft meer informatie over de hypothekenportefeuille (zie hier).
Ik gooi de knuppel toch maar even in het hoenderhok. De spaarcentjes van de maatschappelijk bevlogen spaarders kwam eigenaar SNS Reaal - een bank in de problemen en naarstig op zoek naar geld - heel goed uit. SNS Reaal heeft geen toegang meer tot de kapitaalmarkten en is trekker van steun bij de ECB. Het maakt de balans van ASN ook risicovol. Zowel DNB als rating agencies waarschuwen voor de Nederlandse hypotheekmarkt en dan is 250 miljoen aan eigen vermogen niet veel. Maar het verdient natuurlijk wel lekker, kun je veel leuke dingen mee doen.
Het is jammer dat Femke Halsema niet voorzitter van de Raad van Commissarissen is geworden. Dan heb je namelijk iets te zeggen in plaats van dat er naar je wordt geluisterd.
www.bank.blog.nl
www.pfverhaar.nl
Twitter: @peterverhaar