Geenstijl

Deze week heb ik op uitnodiging van dagblad De Pers de 'geldfilm' Margin Call gezien. Hoogleraar financiële geografie Ewald Engelen zat naast mij en wij waren het eens: het is een realistische film over de parasitaire wereld van het grote geld binnen Investment Banks. De film kan opgenomen zijn bij Goldman Sachs, Merrill Lynch, Citibank (er stonden heel veel Bloombergs!). Het plot is overigens flinterdun, maar dat is de wereld van Investment bankers ook, dus dat klopt ook: "junior rocket science trader komt er achter dat de bank waardeloze verpakte hypotheken (CDO's) op de balans heeft waardoor het eigen vermogen verdampt is; 's nachts (Investment Bankers maken lange uren) gaan steeds belangrijkere bazen zich er mee bemoeien tot de hoogste baas zegt: alle rotzooi in 1 keer verkopen voordat klanten er achter komen; de verkopers krijgen grote bonus, de pechvogels een ruime ontslagregeling". Volgens de regisseur is het allemaal echt gebeurd, het is alleen niet Lehman Brothers en de bank bestaat nog. Ik geloof het direct, sterker nog, de werkelijkheid is veel erger en cynischer.

Het verhaal deed mij denken aan de ondergang van Merrill Lynch. Merrill was marktleider in CDO's, maar kon de producten niet meer verkopen. Vervolgens werd een nieuw onderdeel binnen Merryll opgericht, dat alle rotte producten opkocht en ze geruime tijd buiten de balans wist te houden. De handelaren die de rotzooi moesten kopen kregen zeer forse bonussen, vandaar dat dit schandaal ook wel "the subsidy" (mooie filmtitel) wordt genoemd. En bonussen zijn echte bonussen: 'a million for a billion': voor elk miljard aan CDO's dat werd gekocht, kreeg men 1 miljoen bonus. Uiteindelijk moest Merrill een verlies nemen van $26 miljard en werd overgenomen door Bank of America. Maar de CDO-business kan nog veel cynischer. En dan komen we bij 'the work of god' van Goldman Sachs. Goldman was zo machtig, dat zij min of meer bepaalde welke hypotheken werden opgenomen in een CDO. Goldman stopte daar vaak slechte hypotheken in en Goldman ging vervolgens short op deze leningen (men speculeerde dus op het failliet van haar klanten). Bij Goldman noemden ze dat de 'big short'. En het was bijna altijd Goldman dat het startschot tot afwaarderingen ('de objectieve analist, sic) van CDO's gaf. Men was zich volledig bewust dat dit klanten in de zeer grote problemen zou brengen, die dan een margin call van Goldman konden verwachten. Lees mee met een mail van de topschurk van Goldman, Blankfein: "make sure they prioritize weaker credits". En om het nog maar eens duidelijk neer te zetten, hier schrijft Goldman 'get out of everything, stay on the short side'; om daarna de troep aan "klanten" te slijten. En toen het mis ging, tientallen miljarden aan staatssteun opstrijken. In de film loopt het voor de hoofdpersonen goed af, Hollywood hè. In het echt ook hoor! De SEC heeft een paar onderknuppels aangepakt, maar de 'Big Dogs' zitten er nog (zie hier), ondanks een vernietigend parlementair onderzoek (pdf). Zou u nog zaken willen doen met zo'n bank? Ik niet, maar onze overheid wel hoor en ook het pensioenfonds Zorg & Welzijn. Komende week start in Nederland deel 2 van de parlementaire enquête naar onze bankencrisis. Dit keer onder ede. Verwacht geen schokkende zaken en al helemaal geen film over onze Investment Banks. Waarom? Nederland heeft ze niet (sorry ABN-Jiskoot-AMRO). Vervelender, Nederlandse banken waren het slachtoffer (RABO is nog aan het procederen) en wees eerlijk, niemand kijkt graag naar 'losers'. lees mijn blog over banken, brokers en beurzen www.bank.blog.nl www.pfverhaar.nl twitter: @peterverhaar