COLUMN. De overheid vuistdiep in uw portemonnee
Ernst Hirsch Ballin is van het toneel verdwenen maar zijn geest waart nog rond in de coulissen. En privacy is een bedreigde diersoort geworden. Nederland is een democratische politiestaat. Feit: Nederland koploper met telefoons afluisteren; Feit: Nederland numero uno met opvragen van telecomgegevens; Feit: Nederland wil in elke computer kijken om illigaal downloaden te bestrijden; Feit: Nederland eerste Europese land met een centrale landelijke databank (pdf alert) voor vingerafdrukken (Nederland is hierin altijd erg goed geweest; hoe handig voor bewegingen als deze). Maar onze overheid is een veelkoppig monster en wil ook alles weten over onze bankrekeningen. Je zou zeggen vraag het de belastingdienst, maar dat is niet genoeg voor onze Stasi-ambtenaren. Er moest een landelijk systeem komen met alle bankgegevens, online oproepbaar voor elke politiepet, een griezelig idee.
Door ingrijpen van Bits of freedom en kamervragen van D66, VVD en GroenLinks is het plan afgeschoten. Gelukkig hebben we met VVD-kamerlid Jeanine Hennis-Plasschaert een voorvechter voor onze privacy. Zij was het die in het Europees Parlement, samen met D66 Sophie in 't Veld, voorkwam dat de Amerikanen onbeperkt toegang zouden krijgen tot ons internationale betalingsverkeersysteem SWIFT (lezen!).
De banken zelf zijn ook privacy-vreters. Zo wil ex-politiebaas Boele Staal van de NVB dat banken online toegang krijgen tot het 'burgerservicenummer'. Banken zijn verplicht om dit nummer te vragen bij openen van een rekening en 'het zou zo handig zijn' als dat voortaan rechtstreeks kan, geen fouten meer, lekker efficient, niets mis mee toch? Ook heel fijn voor de bankmarketeer. Elke individuele aanslag op onze privacy lijkt altijd zo logisch en 'als je niets te verbergen hebt.......'. Maar de vraag is: waarom moet het? en welke waarborgen tegen misbruik zijn er? en er gaat wel veel mis, lees hier en hier over body scanners!
Ons nationale privacybeschermer Jacob Kohnstamm van het College Bescherming Persoonsgegevens (CPB) zegt dat privé-gegevens alleen mogen worden verzameld wanneer dit noodzakelijk is en niet omdat het handig of efficiënt is. Ik voeg daar aan toe: het doel heiligt niet altijd de middelen. Lees daarom maar eens mee wat de AFM, i.s.m. CDA-minister de Jager nu weer heeft verzonnen.
Alle beleggers moeten een 'client-ID' krijgen, zodat AFM alle transacties kan koppelen aan alle beleggers. Nu moet de AFM bij mogelijk marktmisbruik de persoonsgegevens aan de bank vragen en 'dat is zo onhandig'. Hoe onhandig? Van de tientallen miljoenen transacties in 2009 heeft de AFM 48 (ja! achtenveertig) keer een onderzoek (pag. 26) gestart (wat leidde tot 3 aangiftes). Erg onhandig hoor om 48 keer aan de bank informatie te vragen. Want de banken hebben het druk en ze zouden maar weten dat er een onderzoek is gestart.
En nu ze toch zo lekker bezig zijn, de AFM wil meer, zij wil een profiel van elke belegger kunnen opstellen, zeg maar een beleggers-DNA. Toe maar. Dus als u op advies van ABN AMRO en Van Lanschot vol in 'hoogrentende' Ierse staatsleningen bent gestapt en besluit om ook maar eens wat Bayer te kopen omdat u nu toch echt aspirientjes nodig heeft, staat de beleggerspolitie op uw stoep, met de vraag of u voorkennis heeft. Kom op Jeanine Hennis, doe er iets aan!
Peter Verhaar
www.bank.blog.nl
www.pfverhaar.nl