Binnen drie weken staan we weer met het veilige potlood te kiezen door welke lokale regent we vier jaar genaaid willen worden. Aanleiding voor Paul & Witteman om een debat te organiseren zonder gemeenteraadsleden. Geniaal. Niet alleen de verkeerde mensen uitnodigen, maar ook de verkeerde onderwerpen door elkaar heen laten schreeuwen in betekenisloze soundbytes zonder een toetsbare uitspraak te doen of mening te uiten. De Staatsomroep heeft zorgvuldig iedere kans uitgesloten dat je naar zinnige beelden keek. De dag erna gingen ze er doodleuk over napraten, in de waan dat er een prestatie geleverd was. Zelfs het commissariaat voor de media luidt de noodklok dat de regionale journalistiek een abominabel lage bezetting, publiek en financiering heeft. Er is eigenlijk geen democratische controle meer op de kleinere gemeenteraden. De wethouders doen maar wat, de burgemeester knipt lintjes en de raadsleden hebben geen publiek, en dus geen invloed. Het wegvallen van de aandacht door de gegoede burgerij creëert een machtsvacuüm. Deze leemte in aandacht en controle is gespot door de Rijksoverheid. Moeilijke dossiers waar al jaren geen oplossing voor gevonden zijn, worden nu over het hek van de gemeenten gesmeten. Denk aan de jeugdzorg, de uitkeringen en zorg aan gehandicapten en ouderen. Tegelijkertijd gooit de overheid het benodigde geld er maar gedeeltelijk achteraan: het is een ordinaire bezuinigingsoperatie waar taakstellingen gewoon de een vijfde van het budget laten verdwijnen (pdf). Ruim zes miljard, tussen wal en schip, tussen rijk en gemeente.

In de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen zijn er al een paar totaalmalloten gespot om het meest cruciale onderdeel uit onze democratie te vervangen door een gadget: de stemcomputer. In de bijna religieuze overtuiging dat alles wat met een stekker licht geeft gewoon beter is. We hadden in 2007 de hulp van de OVSE nodig om tot inkeer te komen. Echte daadwerkelijke kwaliteitscontrole was voorbehouden aan activisten die heel veel tijd en energie hadden, bereid waren een reeks van strafbare feiten te plegen (diefstal, inbraak & computervredebreuk), en die doorgewinterde computernerds waren. Procesbewaking lag bij de Kiesraad en Burgemeesters, maar die faalden decennialang het probleem in te zien. Ja u leest het goed: de daadwerkelijke kwaliteitsbewaking van verkiezingen heeft in Nederland dus een paar kabinetten lang gelegen bij criminele nerds zonder gameverslaving. En dan ook niet zomaar serieuze criminele nerds, maar alleen diegenen die zich gespecialiseerd hebben in kleine embedded systemen. Het kostte hen ruim twee jaar en acht rechtszaken om hun gelijk te krijgen. De regenten hypen ondertussen de verkiezingen liever kapot. In een wereld waarin aandelen niet meer vier jaar worden aangehouden, maar gemiddeld 22 seconden, willen ze per direct een verkiezingsuitslag. Wie wint maakt niet meer zoveel uit. Als het maar leeft en beweegt. Die aanhoudende versnelling samen met het  steeds slechter wordende geheugen van de kiezer is fantastisch voor populisten die liever beoordeeld worden op soundbites en verkiezingsretoriek. Dan heb ik het niet over alleen over de PVV, maar ook over rest van de kliek. Hoe meer zwevende en slecht geïnformeerde kiezers hoe beter, als u maar netjes tussen de lijntjes zweeft.

De fraude met de Liborrente laat een waar slachtveld zien in de media, die er niets van lijken te begrijpen. Dagelijks wordt bijvoorbeeld niet een enkele Liborrente bepaald, maar een systeem van 150 rentes: tien verschillende valuta met vijftien verschillende looptijden. De fraude kwam in 2005 voor het eerst in het nieuws en speelt dus al vele jaren, maar zelfs de meest kritische SOBI denkt dat de schade voor de burger wel meevalt. De fraude zou voornamelijk de ene dag omhoog en de andere dag omlaag zijn gegaan en voor de burger middelt het dan uit, ofzo. Of wellicht verwart de beste man wat hij kan aantonen met wat de daadwerkelijke schade is. Gelukkig is Pieter 'bankrun' Lakeman wat alerter als het gaat om de illegale winsten vanuit de rentederivaten: de omvang van de fraude viel wel mee, zei hij bij Knevel en Van den Brink... Terwijl we het hier dus hebben over de dagelijks bepaalde rentestand voor meer dan vier keer de totale wereldproductie. Een basispuntje (0,01%) van dit financiële monster gedurende 24 uur is al 100 miljoen euro. Morgan Stanley schat de manipulatie op 35 basispunten naar beneden gedurende minimaal vier jaar. De Rabobank probeerden jaren van fraude af te doen als een marginaal incidentje, met een mea maxima culpa op YouTube van de CEO. Het zou volgens dat filmpje, maar ook een complete aflevering van Zembla  slechts gaan over een handelaar en een 'doorgever'. Een beetje prijzig geneuzel in een iets losgeslagen afdeling, meer niet. De banken zitten echter wel op het strafbankje. Deze pdf ziet al 35 miljard civiele vorderingen aankomen. Banken verwachten acht miljard advocaatkosten, kregen al miljarden aan boetes over zich heen, Fannie Mea wil  800 miljoen dollar terug, en er verdween bijna een half miljard aan onterechte bonussen. Dat alles terwijl nog genoeg autoriteiten civiele en strafzaken moeten starten. De fraude naar beneden is echter volgens BBC & Economist zelfs geïnitieerd door assistent gouverneur Paul Tucker van de Engelse centrale bank, tevens toezichthouder in gesprek met bijvoorbeeld de vorige CEO Bob Diamond van Barclays. Een monsterschandaal, kortom, maar dat haal je niet uit de gemiddelde berichtgeving in de media.

Fransje was de eerste politicus die struikelde over het monsterlijke toeslagdossier. Na een kort intens moment van vreugde over het bezetten van zijn droomfunctie, viel het doek voor de staatssecretaris. Maar Toeslagen bestaan sinds 2005, en fraude met toeslagen dus ook: 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011... De huidige ingreep komt erg laat en is nogal in scène gezet. Fransje heeft netjes econometrie afgemaakt en kan zich heus wel een getalletje herinneren of opzoeken. In plaats van hier superlatieven te spuien, laat ik de eer aan onze ombudsman: “Deze alleenstaande [parttime werkende] ouder ontvangt twaalf inkomenselementen, afkomstig van acht instanties. Daarvoor moeten achttien (digitale) formulieren per jaar worden ingevuld en ontvangt het gezin tachtig betalingen per jaar.” blz 2, blz 13 of hier onderaan. IEDERE losse betaling, formulier of instantie is een nieuwe mogelijkheid tot fraude. Het ziekelijke is dat de begrootte besparingen (die werden verzonnen om de toeslagellende de eerste keer door de Kamers te persen) alleen worden gerealiseerd als voldoende mensen (nu 17%), en van de minima nu 8%) falen in deze bureaucratische ambtelijke brei en géén toeslagen aan zouden vragen. Dat sommige mensen dan niet te eten hebben als ze een foutje maken of als de ambtelijke molen een maand te laat betaalt, boeit niemand. Overigens gaan al die in het toeslagensysteem beloofde *kuch* besparingen trouwens meerdere keren op aan ICT, uitvoeringskosten, schuldsaneringen, (buitengerechtelijke) proceskosten, maatschappelijk werk en extra noodvoorzieningen.

Nieuwe stijlloze columnist, by dope demand! U kende hem al uit de panelen. Daarna van dit gas(t)topic. En nu hier wekelijks in het weekend op De GeenStijl, om recht en rede te praten in wat krom en kritiekloos is: uw aller (*tromgeroffel*) FEYNMAN!
De strafzaak van Badr Hari kent een eis van vier jaar, waarvan slechts drie onvoorwaardelijk. Waarvan er bij normaal gedrag dus maximaal twee jaar worden gezeten. En dat voor ACHT! delicten. Het oudste delict is van bijna vier jaar geleden: op 20 februari 2010 werd een portier door een groep mannen gelyncht. Volgens de geruchten van de Officier van Justitie zou Badr Hari deel van die groep hebben uitgemaakt hebben. We hebben in Nederland het rare systeem dat we het zwaarste delict uit de tenlastelegging pakken en daar een bepaalde bonus op plakken voor de rest van het document. Simpelweg omdat we het botweg optellen van straffen te barbaars vinden. Effectief kent het systeem dus een korting op de strafmaat bij tijdige herhaling. Dat leidt helaas ook in dit geval tot ernstige rechtsongelijkheid. Had het OM tijdig gehandeld, dan hadden de delicten van 2010 in 2011 gediend, 2011 in 2012 en zo verder. Effectief resultaat is dat bij een reeks van veroordelingen wel simpelweg wordt opgeteld. Verdachte mag dan meerdere keren gaan zitten en is die periode in detentie niet in staat delicten in onze samenleving te plegen.