Geenstijl

Bas Heijne schreef gisteren in NRC Handelsblad dat we in chaos vervallen. Naast een economische bevindt het koninkrijk zich ook in een politieke crisis, aldus Heijne. Voorwaar een rake constatering. Maar het aardige van de vaderlandse democratie is dat deze de afgelopen jaren zelfreinigend is gebleken. Neem de opkomst van de LPF die in de aanloop van de verkiezingen van 2002 leidde tot een ongekende polarisatie. Stelde minister-president Rutte gisteren tijdens het VVD-congres dat 12 september een keuze is tussen Rutte of Moskou, tien jaar terug ging het tussen de Hollandse Haider/Mussolini/Le Pen versus Ad Melkert en De Beschaving. De kiezer bleek nadien weinig trouw, de LPF ging in 2003 van 26 zetels naar acht om in 2006 te verdwijnen in de annalen van de parlementaire geschiedenis. Een lot dat ook Rita Verdonk trof en Hero Brinkman wacht. Jan Marijnissen sleepte in 2006 echter 25 zetels binnen, Geert Wilders negen. Nadat de PvdA het kabinet liet vallen in 2010 belandden we in de huidige - inmiddels weer demissionaire - situatie.

Partijen winnen en verliezen (het al 45 jaar electoraal jojoënde D66 voorop), komen op en verdwijnen. Een bestemming die wellicht ook een inmiddels virtueel gehalveerd GroenLinks wacht. Het lijkt erop dat de partij slecht kan overleven zonder krachtige persoonlijkheden als Paul Rosenmöller of Femke Halsema. “Uiteindelijk zal het land even onregeerbaar blijken als twee jaar geleden,” schrijft Heijne. Dat valt te bezien. Was vroeger alles beter? Nou nee, tussen de bevrijding en 1967 – het aantreden van het kabinet De Jong dat als eerste een volle rit wist uit te zitten - lazerden op reguliere basis kabinetten met donderend geraas om. Maar ook de dominoënde kabinetten Balkenende hebben niet tot anarchie geleid. Heijne schrijft: “Het probleem is dat, met de huidige versnippering van het politieke landschap, iedereen zich scherp wil profileren bij zijn specifieke achterban, waardoor coalitievorming steeds lastiger wordt. Samenwerken betekent dan alleen nog maar het sluiten van compromissen – in de ogen van de opgegeilde kiezer een vorm van verraad.” Politiek is niet voor bange mensen. Zowel Wouter Bos’ PvdA als Geert Wilders’ PVV (indirect, maar toch) lieten de afgelopen jaren uit angst een kabinet vallen. Den Haag snapt nu dat het tijd is voor verandering. Belangrijker, die ‘opgegeilde kiezer’ van Heijne begrijpt dat ook. Chaos is goed, chaos werkt, chaos loutert. De natie heeft de LPF en het gedoogvehikel overleefd, nu naderen de economische en Europese crises hun hoogtepunt. Laat Nederland nou net op zijn best zijn wanneer het water aan de mond staat. Concordia res parvae crescunt, luctor et emergo, je maintiendrai, gebogen maar niet gebroken, laat de leeuw niet in zijn hempie staan en één natie onder Oranje voor vorstin en vaderland: het wordt alleen maar beter na 12 september. Weg met de zwartkijkers, want alle partijen hebben het beste voor met het land. Hup Nederland, hup democratie.